विचार/दृष्टिकोण
हिन्दु धर्मावलम्बीले सालिन्दा आश्विन शुक्ल प्रतिपदादेखि पूर्णिमासम्म दशैँ मनाउँछन् । आज दशैँको छैटौं दिन । मनाउनेले तीनथरी दशैँ मनाइरहेका हुन्छन् । पहिलो गाउँको दशैँ । दोस्रो बजारको दशैँ । र, तेस्रो सहरको दशैँ । ‘बजारको दशैँ सुनसान हुन्छ । किनभने यतिबे...
हामी कृषिप्रधान देशका गरिब जनता । २ तिहाइको सरकार भनेजस्तै २ तिहाई कृषकको देश हो हाम्रो । जसरी अहिलेको दुई तिहाई सरकारले सकारात्मक कामको केही थालनी गरे पनि उपलब्धीमूलक कामको गति लिइनहालेको अवस्था देखिएको छ, ठ्याक्कै त्यस्तै अवस्था छ हाम्रो कृषि क्षेत्रको पनि । ...
आश लाग्दो मान्छे जेठाजु पर्यो भनेझैँ पार्टी अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री के.पी. शर्मा ओलीबाट अब त देश र जनताका लागि अवश्य केही हुन्छ भन्ने आशा थियो । अरूले झैँ यस लेखकले धेरै आशा गरेको थियो । उहाँका कैयौँ सकारात्मक पक्षहरूको लेख मार्फत् उल्लेख गरेको थियो । तर एकाध घट...
प्राचीन मिथिलाको राजधानी जनकपुरधामको श्रीराम मन्दिरको उत्तरपट्टी रहेको राजर्षी जनककी कुलदेवी राजदेवीको मन्दिर छ । प्राचीनकालदेखी नै यस मन्दिरमा आश्विन शुक्ल पक्षको अष्टमी तिथिका दिन प्रत्येक वर्ष साँझदेखि राति १२ बजेसम्म एक दिन मात्र जनकपुरधामको पञ्चकोसी परिक्रमा...
पूर्वराजदूत केशवराज झाको हत्या काण्डमा भान्से सानुकान्छा तामाङलाई अपराध कबुल गराउन प्रहरीले दिएको चरम यातनाको दृश्य पीडितले सार्वजनिक गरे । सानुकान्छा तामाङले क्षतिपूर्ति र सम्बन्धित अधिकारीलाई कारवाहीका लागि मानव अधिकार आयोगमा निवेदन पनि दिए । अहिलेसम्म सुनवाइ कहाँ...
हामी नेपाली जननता मुलुकका राजनेताहरुमा सिद्धान्तनिष्ठा र त्यागी चरित्र देख्न चाहन्छौं । मार्क्स, लेनिन, र माओको राजनीतिक सिद्धान्त एवम् क्रियाशीलता अनि महात्मागान्धीको जीवनशैली अर्थात् सादा जीवन उच्च विचार जनताले नेताहरुमा अपेक्षा गरिने विशेषता हो । गरीब जनताको ...
वार्ताको चाहना सबैमा हुन्छ, हुनु पनि पर्छ । तर केका लागि वार्ता भन्ने कुरा महत्वपूर्ण हुन्छ । अहिले नेपाल सरकारले ने.क.पा. विप्लव माओवादीसँग वार्ताको पासा फालेको छ । आफैमा यो राम्रो कुरा हो । तर वार्ता रणभुल्ल र अन्योल छ । दक्षिणी ध्रुव र उत्तरी ध्रुवको मेल हुनस...
वर्ग समाजअन्तर्गत अस्तित्वमा रहेको कुनै पनि तन्त्र र वादहरू वर्गसापेक्ष हुने गर्छ । यो खास समाजको अर्थराजनीतिक सम्बन्धद्वारा निर्देशित हुन्छ । साम्यवादबाहेक अन्य तन्त्र र वादहरूमा वर्गअधिनायकत्व, वर्गनियन्त्रण र वर्गदमन कायम रहन्छ । त्यसैले प्रजातन्त्र, लोकतन्त्र, जनवाद र समाजवाद स...
ती सबै साथीहरू र सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीशहरूलाई म धन्यवाद दिन चाहन्छु, जसले आफ्नो अद्वितीय निर्णय सार्वजनिक गर्नुभयो । उनीहरूका कारण हामीले यो मामिलामा राहत पत्ता लगाउन चार हप्ताको समय पायौँ । जनताको हकका लागि आवाज उठाउने सबै नागरिक र हाम्रो तर्फबाट बहादुरीकासाथ ल...
बाटोमा कतै लेखिएको थियो– ‘मेरो एउटा सानो सपना छ, त्यो सपना पूरा गर्ने अर्को ठूलो सपना छ’ । बेलाबेला हाम्रा प्रधानमन्त्री भन्नुहुन्छ– ‘सपना देख्न नसक्नेले गरिखान सक्दैन ।’ ठीकै हो, प्रधानमन्त्रीज्यूले भनेजस्तो सपना देख्नैपर्छ । सायद सपन...
नेपालको सारक्षरता दर दक्षिण एसियाका आठ देशहरूमध्ये छैटौँ स्थान (र्याङ्क) मा पर्दछ । सन् २०१५ को अनुमानअनुसार माल्दिभ्सको साक्षारता दर ९९.३ प्रतिशत, श्रीलङ्का ९२.६ प्रतिशत, बङ्गलादेश ७२.८ प्रतिशत, भारत ७२.१ प्रतिशत, भुटान ६४.९ प्रतिशत, नेपाल ६४.७ प्रतिशत...
नेपाललाई सके आफ्नो अधीनस्थ बनाउने नसके यस देशको उत्थान र उन्नति हुनै नदिने तथा सदा अस्थिर, अराजक र अन्यौलपूर्ण बनाउने काममा ब्रिटिस औपनिवेशिक चरित्रलाई हुबहु आत्मसात् गरेको भारतीय शासक वर्ग हर्दम लागिरहकै छ । यस काममा उसले साम, दाम, दण्ड र भेद नीति अँगालेको...
भनिन्छ, पुरेतहरु धर्मतुम्बी हुन्छन् तर धार्मिक हुँदैनन् । आफैँ पुरेत भएर पनि पुरेतहरु पुरेतद्वेषी हुन्छन् । रिसाहा हुन्छन् । आन्तरिक रुपमा हिंसक पनि हुन्छन् । आर्थिक मामिलामा विश्वसनीय हुँदैनन् । कुनै पुरेत आत्मप्रशंसक हुन्छन् । कुनै ...
विभिन्न पत्रपत्रिका र सामाजिक सञ्जालमा दिनहँु आएका बलात्कारका घटनाले मन छिया(छिया पार्छ । यस्ता समाचारले मानव मनलाई एक पटक घोत्लिन विवश गराउँछ । बलात्कारीहरू अपराधी हुन् र तिनलाई कानुन बमोजिम कारवाही हुनुपर्छ । तर अफसोच, अपवादबाहेक अपराधीलाई कानुनको कठघरामा ल्याउन...
मुलुकमा कायम रहेको राजनीतिक चक्रब्यूहको सञ्जालबाट नेपाल तथा नेपाली जनतालाई मुक्ति दिलाउने उद्देश्यले वाम समूहसँग लोकतान्त्रिक समूहको राजनीतिक यात्रा सुरु भएको मान्न सकिन्छ । किनकि एक्लो प्रयासबाट मात्र कुनै पनि कार्य पूर्ण रूपमा सफल रहन सक्दैन भन्ने भनाइल...
पर्यवेक्षक र राजनीतिक विश्लेषकहरू भन्छन्–चीनमा नेपालको नाका नखुलोस् भन्ने धारणा भारतको छ । रसुवागढी हुँदै चीनबाट काठमाडौँमा रेल आउने चर्चाले भारतीय सत्ताको मुटु खाएको छ । ओली सरकारले आफ्नो सत्ता लम्ब्याउन रेलको हौवा दिए पनि यसबाट भारत तर्सेको छ । ...
नेकपा सङ्ख्यात्मक रूपमा विशाल भएको छ तर त्यतिकै मात्रामा गुणात्मक रूपमा सबल छैन । जननेता मदन भण्डारीको जस्तो टोपी ढल्काएर मात्र मदन हुन सकिन्न । ओली वा प्रचण्ड निकट भएर मात्र वैचारिक निखार आउँदैन । पार्टीका कतिपय उपल्ला तहका नेताका सार्वजनिक विचार र वक्तव्यबाट तिनक...
कञ्चनपुरमा १३ वर्षीय बालिका निर्मला पन्तको बलात्कारपछि हत्या गरिएको घटनापश्चात हाम्रो देशमा मृत्युदण्डको कानुनको माग बढिरहेको छ । विशेषगरी बलात्कारका घटनामा मृत्युदण्डको माग चर्को रूपमा उठिरहेको छ । मृत्युदण्ड के हो ? नेपालले मृत्युदण्डको कानुन बनाउन सक्छ ? यो समय सान्दर्भ...
सरकारले भव्यताका तेस्रो संविधान दिवस मनाउँदा राजपा नेपाललगायत मधेसी, आदिवासी जनजाति अधिकार केन्द्रित संस्था एवम् अभियानहरूले भने कालो दिवस मनाएर विरोध गरे । ‘नेपालको संविधान २०७२’ असोज ३ मा जारी हुँदा मधेशमा सामान्य उत्साह हुनु त परै...
भारतमा मोदी सत्तामा आएपछि उसको विदेश नीतिमा ठूलो ‘प्याराडाइभ सिफ्ट’ भयो । ठूलो परिवर्तन भयो । भारतको चीन नीति परिवर्तन भयो, नेपाल नीति पनि परिवर्तन भयो । साथ साथमा अमेरिका नीति पनि परिवर्तन भयो । यस पछि नै विश्व मानचित्रमा भारत आक्रामक रूपमा आएको हो ...
