एक्सक्लुसिभ स्टोरी
युनिकोड
मिति रूपान्तरण
अझै अनिश्चित बन्यो ‘चन्द्रयान–२ ल्याण्डर बिक्रम’
इन्डियन स्पेस रिसर्च अर्गनाइजेसन(इसरो) ले पृथ्वीसँग सम्पर्कविच्छेद भएको केही दिनपछि ‘चन्द्रयान–२ ल्याण्डर बिक्रम’ चन्द्र सतहमा सही रुपमा रहेको भन्ने समाचारको पुष्टि गर्न इन्कार गरेको छ ।
प्रेस ट्रष्ट अफ इन्डियाले सार्वजनिक गरेको समाचारबारे प्रतिक्रिया दिँदै इसरोका अध्यक्षले इन्डिया टुडे टिभीसँग भनेका छन्, ‘पिटीआईले प्रकाशित गरेको कुरा निश्चित भएको छैन । हामीले पनि यसलाई निश्चित गरेका छैनौं ।’ बिक्रमको बारेमा ठोस जानकारी प्राप्त भएपछि इसरोले थप विवरण उपलब्ध गराउने पनि उनले बताए ।
गत शनिबार बिहान चन्द्रमाको दक्षिण ध्रुवनजिक अवतरण गर्ने काेशिस गर्दै गर्दा ‘बिक्रम’ सम्पर्कविहीन भएको थियो । चन्द्र सतहको २.१ किलोमिटर मात्रै माथि हुँदा ६ वटा पाँग्रा भएको ‘चन्द्रयान–२ रोभर प्रज्ञान’ बोकेकाे विक्रमको बैंलौरस्थित मिसन कमान्ड केन्द्रसँग सम्पर्कविच्छेद भएको थियो ।
‘बिक्रम’ चन्द्र सतह नछोइकनै सम्पर्कविहीन भएपछि इसराे स्तब्ध भएको थियो । उसले ‘चन्द्रयान–२ ल्याण्डरलाई के भयो भन्ने बुझ्न तथ्यहरु विश्लेषण गरिरहेको बताएको थियो । आइतबार इसरोले आफूहरुले चन्द्रमाकाे सतहमा विक्रमलाई पत्ता लगाउन सकेकाे बताएको थियो ।
यसअघि समाचार संस्था पिटीआइले चन्द्र धरातलमा अलिकति झुकेको तर एकैढिक्का अवस्थामा फेलापरेको उल्लेख गर्दै रिपाेर्ट प्रकाशित गरेको थियो। पिटीआईले इसरोको एक वेनामे अधिकारीलाई उद्धृत गर्दै एक रिपोर्ट सार्वजनिक गरेको थियो । त्यसैको स्पष्टीकरणमा इसरो प्रमुखको कार्यालयले पिटीआईले प्रकाशित गरेको जानकारी अझै सुनिश्चित भइनसकेकाे जनाएकाे हो ।
अर्बाइटर सुरक्षित
‘बिक्रम’को भविष्य अनिश्चित रहेपनि ‘चन्द्रयान–२ अर्बाइटर’ले भने सुरक्षित तवरले चन्द्रमालाई घुमिरहेको छ । यथार्थमा यही अर्बाइटरले आइतबार चन्द्र सतहमा ‘बिक्रम’लाई फेलापारेको हो ।
इसराेले ‘बिक्रम’ काे हालत पत्ता लगाउन अर्बाइटरलाई प्रयोग गरेको छ। तर त्यसको लागि इसरोसँग त्यति धेरै समय छैन किनकि ‘बिक्रम’ र ‘प्रज्ञान मिसन’को आयु मात्र १४ दिनको छ । ‘बिक्रम’ले चन्द्रमामा अवतरण गरेको प्रयासपछि दुई दिन बितिसक्यो । अब ‘ बिक्रम’लाई के भएकाे हो पत्ता लगाउन इसरोसँग १२ दिनभन्दा कम समय मात्र बाँकी छ ।
‘चन्द्रयान–२ मिसन’मा के भएको थियो ?
चन्द्रमामा ‘बिक्रम’ र ‘प्रज्ञान’को अवतरण ‘चन्द्रयान–२ मिसन’ को एक भाग मात्र थियो । यो मिसनमा गरिने मुख्य प्रयोगहरु ‘अर्बाइटर’कै जिम्मामा रहेको छऽ जुन सुरक्षित छ र चन्द्रमालाई परिक्रमा गरिरहेको छ ।
‘अर्बाइटर’ले आठ वटा प्रयोगहरु सम्पन्न गर्ने छन्, जुन विक्रम र प्रज्ञानले गर्ने भनिएको ५ वटा संयुक्त प्रयोगहरुभन्दा बढी नै हाे । ‘चन्द्रयान–२ अर्बाइटर’ले गर्ने प्रयोगहरुमध्ये एक प्रयोग चन्द्रमाको दक्षिणी ध्रुव क्षेत्रमा जमेको अवस्थामा रहेको पानीको मात्राको अनुमान लगाउने हो ।
‘चन्द्रयान–२ अर्बाइटर’ अभियानकाे समयावधि एक वर्षको हो र यसले अपेक्षित समयसम्म काम गर्ने अपेक्षा गरिएकाे छ ।
खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया
लेखकको बारेमा
