खगोल विज्ञानका दृष्टिकोणले आज २१ डिसेम्बरको दिन नै चलिरहेको वर्षको सबै भन्दा छोटो दिन हो । खगोल विज्ञानको भाषामा यसलाई  शीतकालीन अयनांत (wintar  solstice ) भनिन्छ। यो घटना प्रत्येक वर्ष हुन्छ।

आजको दिन  सूर्य कर्क रेखाबाट (Tropic of Cancer ) मकर रेखा ( Tropic of Capricorn) अर्थात उत्तरायणबाट दक्षिणायनमा प्रवेश गर्छ। यो नै त्यो समय अथवा दिन हुन्छ जुन दिन पृथ्वीको उत्तरी गोलार्ध (Northern Hemisphere )  मा दिनको लम्बाई सबै भन्दा छोटो हुन्छ र रात्रिको समय वर्ष कै लामो हुन्छ।  भनौं, आजको दिन उत्तरी गोलार्धमा सूर्यका किरण सबैभन्दा कम समयका लागि देखापर्छ।  आज दिन ८ घण्टासम्मको र रात्रि १४ घण्टासम्मको हुन्छ। यसको निर्धारण उत्तरी गोलार्धमा स्थित देशहरुको 'टाइम ज़ोन' र भगौलिक अवस्थितिअनुसार हुन्छ।

सूर्यले दक्षिणायनमा प्रवेश गरेपछि उत्तरी गोलार्धमा शीतको प्रकोप झनै बढ्छ।

डिसेम्बर २१-२२ मा हुने 'विंटर सोल्स्टिस'को दिन उत्तरी गोलार्द्धमा दिन सबै भन्दा सानो हुन्छ भने यसको ठीक उल्टा दक्षिणी गोलार्द्धमा (Southern  Hemisphere)  भने दिन सबै भन्दा लामो हुन्छ। कारण पृथ्वी झण्डै झण्डै गोलो छ र सूर्यको परिक्रमा गर्ने आफ्नो  पथमा  झण्डै २३.५ डिग्रीले ढल्केको छ ।  यस कारणले दुबै गोलार्द्धमा पर्ने सूर्यको प्रकाश फरक फरक हुन्छ।

'विंटर सोलिस्टिस' जस्तै २०-२१ जूनमा 'समर सोलिस्टिस' ( ग्रीष्म अयनांत) घटित हुन्छ।  यस दिन 'विंटर सोलिस्टिस'को ठीक उल्टा दक्षिणी गोलार्द्धमा दिन सबै भन्दा सानो र उत्तरी गोलार्द्धमा दिन सबैभन्दा लामो हुन्छ।

खगोल विज्ञानका अनुसार २१ मार्च र २३ सेप्टेम्बरका दिन दिन र रात बराबरी हुन्छन्।