वैदिक सनातन धर्मावलम्बीले आज आआफ्ना घरको मठमा तुलसीको दल राख्दै छन्। प्रत्येक वर्ष ज्येष्ठ शुक्ल एकादशीका दिन घर घरमा तुलसीको बीउ रोपिन्छ। आज निर्जला एकादशीमा रोपिएको बीउ एक महिनापछि आषाढ शुक्ल एकादशी अर्थात् हरि शयनी एकादशीका दिन रोपिन्छ।   आषाढ शुक्ल एकादशीदेख...

प्रसङ्ग भागवत पुराणको हो । परापूर्व कालमा प्रयाग तीर्थमा ऋषिमण्डलीले ठूलो यज्ञ गरेका थिए । प्रयाग तीर्थ भनेको गङ्गाजमुनाको सङ्गम हो । यो स्थान हाल भारतको इलावादमा पर्छ । त्यतिबेला भूमण्डलको प्रशासक दक्षप्रजापति थिए । प्रशासकको नाताले यज्ञमा उनलाई पनि बोलाइएको थियो । उनी आ...

काम, क्रोध, लोभ, मोह, मद, मात्सर्य मानवीय स्वभाव हुन् । यिनलाई अर्को अर्थमा मानवीय गुण भन्न पनि सकिन्छ । जन्मँदै सँगै आएका यी गुण जीवन पर्यन्त रहन्छन् । फरक यति हो अवस्थाअनुसार कुनै कम हुन्छन् कुनै बढी । कुनै प्रत्यक्ष देखिन्छन् कुनै देखिँदैनन् । नदेखिए पनि सूक्ष्मरूपमा रहेकै ...

आज वैशाख शुक्ल पूर्णिमा अर्थात् २५६५औँ बुद्धजयन्ती । भगवान् विष्णुको नवौँ अवतारका रूपमा जन्म लिनुभएका सिद्धार्थ गौतमप्रति श्रद्धा व्यक्त गरी मनाइँदै छ । बुद्धको जन्म, ज्ञान प्राप्ति र महापरिनिर्वाण (मृत्यु) वैशाख शुक्ल पूर्णिमाकै तिथिमा परेकाले यस दिन नेपाललगायत विश्वका बौद्ध धर्...

‘वर्षा र सहकालका देवता’ रातो मच्छिन्द्रनाथको विचारी पूजा गरिने भएको छ । हरेक वर्ष मच्छिन्द्रनाथलाई बुङ्मती लगिएको चार दिनमा सो पूजा गर्ने चलनअनुसार आज हुने भएको हो । मच्छिन्द्रनाथलाई पाटनबाट बुङ्मती लगिएको चौथो दिनमा कसरी राखिएको छ भन्ने बुझ्न काठमाडौँ ...

 वैशाख शुक्लपक्षको नवमी तिथि अर्थात् हिन्दु धर्मावलम्बीले देवीको अवतारका रुपमा लिने जानकी (सीता) को जन्मदिन । जनकपुरधाम लगायतमा धुमधामका साथ मनाइने जानकी नवमी पर्व यस वर्ष भने कोरोना संक्रमणका कारण प्रभावित भएको छ । पछिल्लो वर्षसमेत कोरोना संक्रमणकै कारण राम्र...

प्रसङ्ग पद्मपुराणको हो । एकदिन बिहान बगैँचामा डुल्न गएका बेला जनक नन्दिनी सीताले एक सुन्दर सुगा जोडीको वार्तालाप सुनिन् । भाले चाहिँ भन्दै थियो– ‘प्रिये ! लाग्छ अब दुःखको दिन सकिँदैछ । एकपेट भर्नकै लागि यसरी वनवन चार्दै हिँड्नुपर्ने छैन ।’ भाल...

रातो मच्छिन्द्रनाथलाई बुङ्मती पुर्‍याइएको छ ।  करुणामयलाई उत्तरायण लाग्दा छ महिना पाटन र दक्षिणालय लाग्दा छ महिना बुङ्मती लगेर राख्ने चलन भए पनि मुलुकमा दिनानुदिन बढिरहेको दोस्रो लहरको नयाँ कोभिड भेरिएन्टलाई ध्यानमा राखी छिट्टै अर्थात बुधबार बुङ्मती लागिएको हो...

‘वर्षा र सहकालका देवता’ रातो मच्छिन्द्रनाथ आज बुङ्मती लगिने भएको छ । मुलुकमा बढिरहेको दोस्रो लहरको नयाँ कोभिड भेरिएन्टका कारण यसबाट हुनसक्ने क्षतिलाई अनुमान गरी मच्छिन्द्रनाथलाई उत्तरायण लाग्दा छ महिना पाटन र दक्षिणायन लाग्दा छ महिना बुङ्मती लगेर राख्ने चलना...

महोत्तरी । इस्लाम धर्मावलम्वीले आफ्नो मुख्य चाड इद–उल–फितर (बोलीचालीमा इद भनिने) र हिन्दू धर्मावलम्बीले अक्षय त्रितीया पर्व आज शुक्रबार एकसाथ मनाउँदैछन् । कोभिड–१९ सङ्क्रमणबाट बच्न जिल्लामा जारी निषेधाज्ञाभित्र महोत्तरीका सबै बस्तीमा इस्लाम धर्मावलम्बी र हिन्द...

अरबी पात्रो हिजरी संवत्अनुसार दशौँ महिना (सौवाल) को पहिलो दिन आज देशभरका मुसलमान समुदायले विशेष नमाज पाठ गरी ठूलाबडाबाट आशीर्वाद लिएर इदुल फित्र पर्व मनाउँदै छन् । दशौँ महिनाको पहिलो दिन आज विशेष नमाज पाठ गरेपछि तीन दिनसम्म आफूभन्दा ठूलाबडाकहाँ गएर आशीर्वाद ...

ललितपुर । ‘वर्षा र सहकालका देवता’ रातो मच्छिन्द्रनाथको रथारोहण गरिएको छ । हरेक वर्ष वैशाख शुक्ल पक्ष प्रतिपदाको दिन मच्छिन्द्रनाथलाई रथमा विराजमान गराउने चलनानुसार आज रथारोहण गरिएको हो । रथारोहण गर्ने साइत बिहानैको थियो । सो समयमा साङ्केतिक रूपमा म...

  परापूर्वकालमा हिमालय पर्वत सृङ्खला आसपास धर्मध्वज नामका राजा थिए । उनको नाम जस्तै काम पनि धार्मिक प्रकृतिको थियो । राज्यमा कुनै किसिमको रोग, भोक, शोक थिएन । देशवासी सुखी र समृद्ध थिए । उनकी असल स्वाभावकी एक सुन्दर कन्या थिइन्, जसको नाम तुलसी थियो । तुलसी रा...

काठमाडौं । नयाँ भेरियन्टसहितको कोरोना महामारी तीव्र नभएको भए राजधानीको पश्चिमी भेगस्थित चन्द्रागिरि नगरपालिका–६ थानकोट नजीकैको मातातीर्थमा लाग्ने मेलामा हजारौँ भक्तजनको भीड लाग्थ्यो । कोरोना महामारी तीव्र भएसँगै चन्द्रागिरि नगरपालिकाले वैशाख कृष्ण औँसी अर्थात् आम...

प्रत्येक वर्ष वैशाखकृष्ण पक्ष औँसीका दिनमा जन्मदाता आमालाई सम्मान गरी मनाइने आमाको मुख हेर्ने पर्व आज देशभर आमालाई मीठा मीठा खानेकुरा खान दिई श्रद्धा भक्तिसाथ मनाइँदैछ । शास्त्रमा उपाध्याय , आचार्य र पिताभन्दा पनि ठूली मानिएकी आमाप्रति श्रद्धा, भक्ति, सम्मान र आदर गर्ने त...

प्रत्येक वर्ष वैशाखकृष्ण पक्ष औँसीका दिनमा जन्मदाता आमालाई सम्मान गरी मनाइने आमाको मुख हेर्ने पर्व मनाइन्छ । शास्त्रमा पण्डित, आचार्य र पिताभन्दा पनि ठूली मानिएकी आमाप्रति श्रद्धा, भक्ति, सम्मान र आदर गर्ने तथा उनबाट आशीर्वाद थाप्ने दिनका रूपमा यो पर्वलाई लिइन्छ ।  ...

–पूर्णप्रसाद मिश्र काठमाडौं । नयाँ भेरियन्टसहितको कोभिड–१९ को सङ्क्रमण तीव्र हुन थालेपछि यस वर्षको ऐतिहासिक वाग्मती तीर्थयात्रा स्थगित गरिएको छ ।  कोरोनाबाट बच्न बन्दाबन्दी गरिएका कारण गत वर्ष पनि वाग्मती तीर्थयात्रा स्थगित गरिएको थियो । यस वर्ष पनि नयाँ ...

प्रसङ्ग महाभारतको हो । महाभारतको युद्ध भरखरै सकिएको थियो । एक दिन बिहान वासुदेव कृष्ण पाण्डवहरूलाई लिएर माता गान्धारीको दर्शन गर्न गएका थिए । त्यतिबेला माता गान्धारी हस्तिनापुर दरवारको एउटा कुनामा बसेर युद्धमा मारिएका आफ्ना १०० भाइ छोराहरूको शोक मनाइरहेकी थिइन् । पा...

परापूर्व कालको कुरा हो । एकपटक गुरु वृहस्पतिले छाडिदिएकाले देवराज इन्द्रले गुरुको स्थानमा विश्वरुप ब्राह्मणलाई वरण गरेका थिए । विश्वरुप सर्वहितैषी थिए । उनका निम्ति आफ्नो र पराई भन्ने नै थिएन । कमिलादेखि हात्तीसम्म र देवतादेखि दानवसम्म सबैलाई यथोचित सम्झना र सम्मान गर्थे...

ललितपुर । ‘वर्षा र सहकालका देवता’ रातो मच्छिन्द्रनाथको महास्नान गराउने कार्य आज सम्पन्न भएको छ ।  प्रत्येक वर्ष चैत कृष्ण प्रतिपदाका दिन मच्छिन्द्रनाथलाई लगनखेल चोकस्थित आमा मायादेवीको मन्दिरमा लगेर महास्नान गर्ने परम्परा रहँदै आएको छ । मच्छिन्द्रनाथलाई आज दि...

ललितपुर ।  ‘वर्षा र सहकालका देवता’ रातो मच्छिन्द्रनाथको महास्नान आज दिउँसो गरिने छ ।  प्रत्येक वर्ष चैतकृष्ण प्रतिपदाका दिन मच्छिन्द्रनाथलाई लगनखेल चोकस्थित आमा मायादेवीको मन्दिरमा लगेर महास्नान गर्ने परम्परा रहँदै आएको छ । मच्छिन्द्रनाथलाई आज दिउँसो ...

     १, रामायणबारे केही क, रामायण भनेको रामले हिडेका बाटो देखाउने पद्धतिको हो । रामायण धेरैवटा छन् । यिनमा योगवासिष्ट महारामायण, मूल रामायण, अध्यात्म रामायण, वाल्मीकीय रामायण, अद्भूत रामायण, आनन्द रामायण, काकभुसुण्डी रामायण, भविष्य रा...

आज महावीर स्वामी जन्म जयन्ती, हरेक वर्ष चैत महिनाको शुक्ल पक्षको त्रयोदशी तिथिमा यो जन्म जयन्ती मनाइन्छ । महावीरले जैन धर्मको खोजसँगै यस धर्मका प्रमुख सिद्धान्तहरुको प्रतिपादन गरेका थिए । महावीर स्वामीलाई जैन धर्मका २४ औं तीर्थकर तथा भगवान्का रुपमा पूजा गरिन्छ । त्यसैकारण ...

वर्षा र सहकालका देवता सेतो मच्छेन्द्रनाथको रथयात्रा कोरोनाबाट बच्न स्वास्थ्य सुरक्षाका मापदण्ड पूरा गरी सम्पन्न गरिएको छ ।   प्रत्येक वर्ष चैत्र शुक्ल अष्टमीदेखि दरबारमार्गस्थित तीनधारा पाठशालाबाट रथयात्रा शुरु हुन्छ । पहिलो दिन रथलाई असन र दोस्रो दिन हनुमानढोका लगी रा...

काठमाडौं । वर्षा र सहकालका देवता सेतो मच्छिन्द्रनाथको रथयात्रा असनबाट हनुमानढोका पुर्याइएको छ । प्रत्येक वर्ष चैत्र शुक्ल अष्टमीदेखि दरबारमार्गस्थित तीनधारा पाठशालाबाट रथयात्रा शुरु हुन्छ । पहिलो दिन रथ असनमा लगी राखिएको थियो । जात्राको दोस्रो दिन आज असनबाट रथ तानेर हनु...