सोमबार, २८ असोज २०८१
ताजा लोकप्रिय
उजाड बस्तीमा त्रिपालका टहरा (फोटो फिचर)
जाजरकोट–रुकुम पश्चिम स्थलगत

उजाड बस्तीमा त्रिपालका टहरा (फोटो फिचर)

जस्ताको अभावले अस्थायी आवास पनि छानोविहीन
शनिबार, १६ मङ्सिर २०८०

रुकुम पश्चिम । कार्तिक १७ गते राति जाजरकोट रामीडाँडा केन्द्रबिन्दु भएर भूकम्प गएको पनि एक महिना पुगेको छ । प्रारम्भिक तथ्याङ्क अनुसार भूकम्पले जाजरकोट र रुकुम पश्चिमका मात्रै करिब ६० हजारभन्दा बढी परिवारलाई घरबार विहीन बनाइदियो ।

यतिबेला बस्तीहरू उजाड अवस्थामा छन् भने उजाड बस्तीका बिचबिचमा त्रिपालमुनि नागरिकहरूले कष्टकर दैनिकी गुजारिहरेका छन् । दिनानुदिन बढिरहेको चिसोले पालमुनिको बसाइ निकै कष्टकर बनिरहेको छ, भूकम्प पीडितको । 

त्रिपालमा बसेकाहरूलाई चिसो छेक्नका लागि न्याना कपडाहरू छैनन् । विशेषगरि बालबालिका, ज्येष्ठ नागरिक, बिरामीहरूलाई त्रिपालको बसाइ थप कठिन छ । जाजरकोट सदरमुकाम खलङ्गादेखि भेरी नदी वारिपारि रुकुम पश्चिमको आठबिसकोटको राडी बजारसम्म त्यस्ता दर्जनौँ बस्तीहरू छन्, जो उजाड बनेका छन् ।

विभिन्न राजनीतिक दलहरूले घरहरुका  भग्नावशेषलाई पन्छाउने काम गरिरहेका छन् । ठाउँ–ठाउँमा स्वयंसेवकहरू अस्थायी आवास निर्माण गरिरहेका भेटिन्छन् । भेरी नगरपालिका–१, रावतगाउँ भूकम्पले बढी क्षति पुर्‍याएको ठाउँ हो । त्यहाँ राजनीतिक दलका स्वयंसेवकले घरहरू पन्छाइदिएका छन् । यद्यपि अस्थायी आवास भने निर्माण भएको खासै देखिएन । 

सोही वडाको रिम्ना बजारक्षेत्र र आसपासका बस्तीहरू नेकपा माओवादी केन्द्र निकट अखिल क्रान्तिकारी, एमाले निकट युवा संघ, कांग्रेस निकट नेविसंघ लगायत संगठनहरुले भग्नावशेष घरहरू पन्छाउनेदेखि केही अस्थायी आवास निर्माण गरेको देखियो । 

शुक्रबार रातोपाटी प्रतिनिधि त्यहाँ पुग्दा एमालेबाट खटिएको टोलीले त्यहाँ केही अस्थायी आवास निर्माण गर्नुका साथै र घरहरूको भग्नावशेष पन्छाएको पाइयो । एमालेको टोली त्यहाँबाट अर्को वडामा पुगेका थिए ।

त्यस्तै अखिल क्रान्तिकारीका उपाध्यक्ष मदन भुलको नेतृत्वमा करिब १०० जनाको टोली त्यहाँ काम गरिरहेको पाइयो । स्वयंसेवकहरूले जस्ताका पाता लगायत आवास निर्माणका लागि आवश्यक सामाग्रीहरूको अभावका कारण आवास निर्माणका समस्या भएको बताए । यसले गर्दा स्वयंसेवकहरू भग्नावशेष पन्छाउने काममा सीमित हुन बाध्य बनेका छन् ।

उपाध्यक्ष भुलको टोलीले रिम्नाको माथि डाँडा बस्तीमा ७ वटा अस्थायी आवास निर्माण गरेका छन् । पन्छाएको घरबाट निकालिएका काठहरूको प्रयोगबाट स्थानीयको माग अनुसार कोठा बनाइएको भुलले बताए । उनले अहिलेसम्म २८ वटा घरहरूको भग्नावशेष पन्छाउने काम गरेको पनि बताए । रिम्नामा भूकम्पमा परी ८ जनाले ज्यान गुमाएका थिए भने सयौँ घरहरू भत्किएका थिए । 

रुकुमतर्फ बाँके जिउला, भल्मा, घेत्मा, चिसापानी लगायतका बस्ती पर्छन् भने जाजरकोटतर्फ कालिमाटीसम्म बगरा, पाली, कलपट, चिउरी, डाँडा गाउँ, दल्ली लगायतका बस्ती छन् । यी सबै बस्तीहरू यतिबेला जीर्णअवस्थामा छन् । आठबिसकोट–१४ ज्यामिरेमा एमाले निकट युवा संघले घरहरू पन्छाइरहेको भेट्टियो । 

नलगाड–१, कलपटको बिचगाउँ भूकम्पले पूर्ण रूपमा ध्वस्त भएको छ । स्थानीयका अनुसार समर्ग कलपटमा ३६० बढी घरधुरी थिए भने मुख्य कलपट गाउँमा मात्रै करिब २०० घरधुरी छन् । त्यसमध्ये ८० प्रतिशत घरहरू ध्वस्त भएका छन् । ठाडो अवस्थामा रहेका घरहरू पनि बस्न नमिल्ने खालका छन्, १४० भन्दा बढी त्रिपालमा सिंगो गाउँ बसेको छ । 

यहाँ केयर नेपाल नामक संस्थाले त्रिपाल सहयोग गरेको छ भने युनिसेफ लगायतका संघसंस्थाहरुले शौचालय बनाउनेदेखि बालबालिकाका लागि परामर्श केन्द्र समेत खोलेको पाइयो । यद्यपि यो बस्ती भन्दा माथिको पहाड नै चर्किएकाले तल खोँचमा रहेको बस्ती असुरक्षित भएको भन्दै बस्ती सार्नुपर्ने माग स्थानीयहरूले गरिरहेका छन् । अहिले पनि भूकम्पले पहिरो आई बस्ती भन्दा अगाडि (पश्चिमतिर) सडक अवरुद्ध छ । मान्छे आवतजावत गर्न समस्या छ । 

७ जनाको ज्यान गएको यो बस्तीका नागरिकका लागि युवा संघ र नेकपा माओवादी केन्द्र सुर्खेतको टोलीले अस्थायी आवास निर्माण गरिरहेको छ । युवा संघको टोलीले २० वटा आवास निर्माण सकेको छ भने माओवादी सुर्खेत कमिटीले त्यहाँ काम गरिरहेको छ । जिल्ला सचिव टोप बहादुर दर्लामीको नेतृत्व तथा विवि सुतार कार्कीको प्राविधिक टोलीमा खटिएको उक्त टोलीले २३ वटा आवास ठड्याइसक्यो भने पाँच वटामा त जस्तापाता पनि बिच्छ्याइसक्यो । अझै ७ वटासम्म बनाउने तयारी रहेको कार्कीले बताए ।

बनाएका आवासहरूमा पनि जस्ताको अभावका कारण छाना हाल्ने काम भएको छैन । दलित, मगर र ठकुरी समुदायको बाहुल्यता रहेको यो बस्तीका पीडितहरूलाई खाद्यान्नको समस्या पनि छ । एउटै ठाउँमा गहुँ गराको बिचमा बसिरहेका यहाँका पीडितहरू यही अवस्था लामो समय रहिरहे विभिन्न खालका रोगहरू बढ्ने बताउँछन् ।

भूकम्पमा परी घाइते भएका जनक परियारका अनुसार भूकम्पले खानेपानीको मुख्य मुहान नै भत्किएपछि अहिले खानेपानीको समस्या रहेको बताए ।
तस्बिरमा हेर्नुहोस्, उजाड बस्ती र बनाइएका अस्थायी संरचनाहरू

खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?

प्रतिक्रिया