दशाननको 'हिप्पोकैम्पस'मा भगवती सीताको अनुहार  'रिफ्लेक्ट' गरिरहेको थियो तर सीताजी यति सजिलै त योगीहरुका चित्तमा पनि निवास गर्न आउनु हुन्न। उसलाई  यस कुराको पूर्व  संज्ञान थियो अतः उसले   यसका लागि  षड्यन्त्रक...

        चिसो मौसममा आँखा सुक्खा हुने, आँसु बग्ने लगायत विविध समस्या देखापर्छन् । तर यो चिसो मौसममै काठमाडौँ उपत्यकाको वायु प्रदूषणको तह उच्च हुँदा आँखामा धेरै खालका समस्या देखापर्ने नेपाल आँखा अस्पताल त्रिपुरेश्वरका डाक्टर कमल खड्का बत...

    कारोनाभाइरस, त्यसमा म्युटेन भई देखापरेका नयाँ स्ट्रेन तथा कोरोनाभाइरसका विरुद्ध बनेका भ्याक्सिनको विविध आयामहरुबारे रातोपाटीले विशेषज्ञहरुसँग कुराकानी गर्दै पाठकमाझ पस्कँदै आएको छ । यसै सन्दर्भमा यस पटक हामीले ह्याम्स अस्पतालमा कार्यरत संक्रमणरोग ...

    काठमाडौँ । कोरोना सङ्क्रमणको त्रासका कारण र लामो समयसम्मको बन्दाबन्दीले आर्थिक, सामाजिक, राजनीतिक क्षेत्रमा प्रत्यक्ष असर पार्दा विभिन्न किसिमका समस्या सिर्जना भएका छन् । दैनिक जनजीविका लगायत समस्याले अहिले आम मानिसमा मानसिक पीडा बढ्दै गएको छ । यो महा...

      के जाडो मौसममा तपाईंको पनि हातखुट्टाका औंला रातो हुने, सुन्निने, चिलाउने, पोल्ने वा घाउ भएर फुट्ने गर्छ ? जाडो याममा यो समस्याले कतिपय मानिसलाई सताउने गर्छ । कसैकसैलाई त जाडो मौसममा हातखुट्टाका औंलाहरुमा मात्रै होइन, कानको लोती ...

    अब मेरो पसलको सामान कसैले किन्दैनन्, साहुले मलाई सामान उधारोमा दिँदैनन्, मैले केही गर्न सक्दिनँ, अब ऋणमा चुर्लुम डुब्ने भए । यस्ता यावत ख्याल काठमाडौं उपत्यकाका व्यवसायी नाम परिवर्तन ‘रमेश श्रेष्ठ’ के मनमा निरन्तर आउन थाल्यो । व्यवसाय ठप्...

  काठमाडौं । शारीरिक विकास एउटा चरणमा पुगेपछि महिलामा रजस्वला सुरु हुन्छ । यसलाई ‘महिनावारी’ पनि भनिन्छ । साधारणतया किशोरी अवस्थामा पुगेपछि महिलामा महिनावारी सुरु हुन्छ । महिनावारी सुरु हुनुलाई महिला शारीरिक रुपमा परिपक्व भएको प्राकृतिक सं...

  नेपालमा कोरोना भाइरस (कोभिड—१९) सङ्क्रमण भएर होम आइसोलेसनमा बस्नेको सङ्ख्या २५ हजार ३ सय ४७ जना पुुगेको छ । उपत्यका लगायत देशभरका आइसोलेसन सेन्टरका बेड धेरैजसो खाली छन् । तर आइसोलेसन सेन्टर र अस्पतालमा लक्षणसहितका बिरामी नबसेर होम आइसोलेसनमा बस्नेक...

साधारण भाषामा भन्दा रगतमा गुलियोपना  वा  चिनी (सुगर) को मात्रा बढी भएपछि देखिने रोगलाई मधुमेह अर्थात डायविटिज भनिन्छ । रगतमा गुलियोपनाको मात्रालाई नियन्त्रण गर्न वा ठिकको अवस्थामा राख्नको लागि शरीरमा इन्सुलिन हार्मोन हुन्छ । कुनै कारणले इन्सुलिनको अभाव भएम...

नेपालमा कोरोनाभाइरसको संक्रमण समुदायस्तरमा फैलिएका बेला हिन्दु धर्मावलम्बीहरुको महान् पर्व बडादसैँ सुरु भएको छ । कोरोना संक्रमण फैलन सक्ने सम्भावनालाई मध्यनजर गर्दै स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले सर्वसाधारणलाई अहिलेको दसैँ जो जहाँ छ, त्यहीँ मनाउन सार्वजनिक रुपमा आग्रह ग...

काठमाडौं । कोभिड संक्रमणबाट जोगिन दैनिक गतिविधिमा सुधार गर्दै खानपिनमा ध्यान दिनुपर्नेमा विज्ञहरुले जोड दिएका छन् । पछिल्लो समय संक्रमण बढ्दै गएको अवस्थामा रोगसँग लडने क्षमताको विकास गर्नु नै उत्तम विकल्प भएको विज्ञहरुले बताएका छन् । त्यसका लागि दैनिक गतिविधि र खानपिनम...

काठमाडौं । कोरोनाभाइरस अर्थात् कोभिड–१९ महामारी विश्वभर फैलिएको छ । नेपालमा पनि कोरोना संक्रमित र यसबाट मृत्यु हुनेको संख्या दिन प्रतिदिन बढ्दै गएको छ । यो भाइरसको संक्रमण निको पार्ने खोप तथा औषधिहरु परीक्षणकै चरणमा छन्, तिनको पूर्ण विकास भइसकेको छैन । व...

  स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले कोरोना संक्रमण भए–नभएको पत्ता लगाउनका लागि हाल पिसिआर परीक्षण गर्दै आएको छ । नेपालमा सरकारी तथा निजी प्रयोगशालाहरू मार्फत  हालसम्म ३ लाख ८१ हजार ५८ पिसिआर परीक्षण गरिएको छ । कोरोनाभाइरस संक्रमित समुदायस्तरमा प्रति...

कोरोना भाइरस समूहको सार्स–कोभी–२ नामक भाइरसले उत्पन्न गराउने कोरोना भाइरस रोग २०१९ अथवा कोभिड–१९ अहिले विश्वभर फैलिएर करोडौँलाई असर गरिसकेको छ । गत वर्षको डिसेम्बर दोस्रो साता उत्पन्न भएको यस रोगको असरलाई ध्यानमा राखेर विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले २०२० ...

अमेरिकामा झन्डै २७ वर्ष सङ्क्रामक रोगबारे प्राध्यापन, अनुसन्धान र उपचारमा खटिएका डा. जनक कोइराला कोरोना सङ्क्रमण सुरु हुनुभन्दा २ साताअघि नेपाल आएका थिए । नेपालका अस्पतालमा काम नगरे पनि हाल उनी नेपाल स्वास्थ्य परिषदमा परामर्शदाताका रूपमा काम गरिरहेका छन् । त्रिवि शि...

हामीले कोरोना सङ्कट बेहोरेको ६ महिना भइसक्यो । कोरोना भाइरस रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि यो विचमा पटक पटक लकडाउन तथा निषेधाज्ञा जस्ता विधिहरुको अभ्यास पनि गरियो । तर पनि कोरोना संक्रमण कम हुन सकिरहेको छैन । यो हामी सबैको साझा चिन्ताको विषय बनेको छ । कोरोनासंक्...

कोभिड–१९ अर्थात् कोरोनाभाइरसको महामारी फैलिएसँगै यसबाट बच्नका लागि नियमित रुपमा साबुनपानी तथा सेनिटाइजरले हात धुने बानीको विकास भएको छ । साबुनपानी भन्दा सेनिटाइजरले हात सफा गर्न सजिलो हुने हुुँदा सेनिटाइजरको प्रयोगकर्ता बढ्न थालेका छन् । तर सेनिटाइजरको...

काठमाडौं । कोभिड–१९ का कारण सिर्जित समस्याले कयौं मानिसमा मानसिक समस्या देखिन थालेको छ । कोभिड–९ अर्थात् कोरोनाभाइरस रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि सरकारले चार महिनासम्म जारी गरेको ‘लकडाउन’ र त्यस यताको निषेधाज्ञाका कारण कयौँको व्यापार&n...

बिगत ६ महिनादेखि हामीले कुनै न कुनै किसिमको लकडाउन भोगेका छौं । लकडाउन जहिले पनि २ देखि ३ हप्ता गर्दा पुग्ने थियो । त्यो समयमा रोग नियन्त्रण, राहत तथा आफ्नो पेशाबाट बिस्थापित तथा बेरोजगारलाई पुनर्स्थापना गर्ने गृहकार्य हुनुपर्ने थियो । साथै लकडाउन वा निषेधाज्ञाको...

  - लकडाउन वा निषेधाज्ञा सरकारले तयारी गर्नको लागि २-३ हप्ता मात्र लगाउनुपर्ने बिकल्प हो । अब यसलाई अन्त्य गर्नुपर्छ । गास, बास र कपासको ब्यबस्था हरेक नागरिकलाई गर्नुपर्छ । - अब जनजीवन सहज बनाऔं । हरेक नागरिक, परिवार, समाज र देश टाट पल्टिने स्थितिमा देखापर्द...

कोरोनाभाइरसको महामारीले मास्कको प्रयोगलाई अनिवार्य बनाइदिएको छ । भाइरसको संक्रमण रोक्ने एक प्रमुख उपाय मध्येको एक हो मास्कको प्रयोग । कोरोनाभाइरसको अहिलेसम्म कुनै खोप तथा अचुक औषधि छैन त्यसैले पनि यसबाट बच्ने उपयुक्त उपाय भनेको जनस्वास्थयका नियमहरुको कठोर पालना नै हो...

अहिले कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण समुदाय स्तरमा फैलिसक्यो । प्रहरी सङ्गठन, स्वास्थ्यकर्मी, विभिन्न टोल बस्तीहरूमा भित्रभित्र फैलिरहेको छ । कोरोना नियन्त्रणका लागि सुरुवाती चरणबाटै कमजोरीहरू भएका छन् । सुरुमा प्लेनबाट कोरोना आउँछ भन्नेमा मात्र सरकार केन्द्रित भयो तर दक्षिणबाट ...

कोरोना भाइरसले सिर्जना गरेको कोभिड–१९ महाव्याधिले सिंगो विश्वलाई हायलकायल बनाएको छ । स्वभाविक रुपमा नेपाल पनि त्यसबाट अछुतो छैन । खासगरी, पछिल्ला चरणमा नेपालमा कोरोनाको प्रकोप तीब्र भएर गइरहेको छ । कोरोनाले सिर्जना गरेका चुनौतिविरुद्ध लड्न सिंगो मुलुकको ध्...

मानिसलाई सताउने विभिन्न रोगमध्ये मस्तिष्कघात अर्थात ब्रेन स्ट्रोक पनि एउटा समस्या हो । विश्वमा हरेक वर्ष यो रोगले धेरै मानिसलाई सताइरहेको हुन्छ । हामीले यो कस्तो रोग हो, यसका लक्षण केके हुन्, उपचार कसरी हुन्छ र यसबाट जोगिन केके कुरामा सावधानी अपनाउन सकिन्छ भन्ने बारेमा ...

कोरोनाभाइरसलाई कतिपयले सामान्य भाइरस त कतिपयले खतरनाक भाइरसको रुपमा वर्णन गर्दै आएको पाइन्छ । नयाँ खालको भाइरस भएका कारण यसका बारेमा अध्ययन, अनुसन्धान भइरहेको मात्र नभई तथ्यहरु पनि फरक फरक आइरहेको पाइन्छ । अझ विश्व स्वास्थ्य संगठनले नै बोलेका कुरा केही समय पछा...