डर नलाग्ने मानिस शायद नै कोही  होला।  तर के हामीले कहिल्यै विचार गरेका  छौ अंततः डरको सम्बन्ध केसंग छ ? ल यसैबारे सोची हेर्नुस।  'शर्ट वे', 'लॉन्ग वे' जताबाट विचारयात्रा प्रारम्भ गरे पनि पुग्ने ...

विज्ञानले खोजेका प्रविधि विकासको अन्त्य होइन, सधैँ प्रारम्भ हुने गर्छन्। त्यसैले भनिन्छ– विज्ञान विकासको यात्रा हो  र यस यात्राको गन्तव्य (डेस्टिनेशन ) हुन्न।  अझ उन्नत, अझ जटील, अझ प्रभावशाली, अझ अनुपयुक्त, अझ सटीक... यहाँ न न्यूटन पूर्ण  हुन, &nbs...

    ‘ध्रुव’ शब्द अटल र अपरिहार्यताको पर्यायसूचक हो । जो अटल हुन्छ, त्यो नै ‘ध्रुव’ कहलाउँछ । ‘ध्रुवपंक्ति’ सरह अटल, ‘ध्रुवसत्य’ सरह सम्पूर्ण, ‘ध्रुवतारा’ जस्तै अडिग ! ‘धुरी’...

  शीर्षक पढ्दा तपाईंलाई अचम्म लाग्यो होला तर समाचार सत्य हो। अन्तरिक्षबाट वाइनका १२ बोतल पृथ्वीमा आइपुगेका छन्।  यी वाइनका बोतल फ्रान्सको उच्चस्तरीय ब्राण्ड बोर्दो रेड वाइनका हुन्। फ्रान्सका  वाइन पारखीहरुलाई अर्को महीनामा विशेष 'टेस्टिङ इभेन्ट' गर...

अस्ट्रेलियाका वैज्ञानिकले एउटा यस्तो 'स्टेम सेल' (मूल कोशिका ) पत्ता लाएका छन् जसमा पुनरुत्पादन क्षमता ( रिजेनेरेटिभ एबिलिटी ) हुन्छ ।  वैज्ञानिकहरुले यसलाई 'स्मार्ट स्टेम सेल' भनी नामाकरण गरेका छन् । यस 'सेल'को सहायताले कुनै किसिमको घ...

तपाईंको घर, कोठा, भान्सा, वरिपरीको खेत, वारीमा कुनै ढुङ्गा छ भने होश पुर्‍याउनु होला है यसले तपाईंलाई रातोरात करोड़पति बनाउन सक्छ।  त्यों हिन्दीमा एउटा उखान छ  'भगवान जब देता है तो छप्पर फाड़ के देता है ' यो उखान अमेरिकाको  मिशिगनमा ब...

काठमाडौं । ‘सञ्चार र सूचना प्रविधिको टेवा, हातहातमै सरकारी सेवा’ भन्ने नाराका साथ शुक्रबार सार्वजनिक गरिएको ‘नागरिक एप’ प्रति प्रयोगकर्ताको आर्कषण देखिएको छ ।  उक्त एन्ड्रोइडमा एपमा आज मध्याह्न १२ बजेसम्म एक लाख ६२ हजार ५०० प्रयोगकर्ताले डा...

  विज्ञानको अभिरुचि पनि कता कता जादूको छड़ी झै  ‘आबराको डाबरा’, ‘गिलिगिली फट ’ र ‘ऊँ स्वाहा’ जस्तै कुनै एउटा यस्तो सिद्धान्तको खोजीमा तल्लीन रहेको पाइन्छ, जसले सम्पूर्ण विश्व ब्रहमाण्डको व्याख्या  र विवेचना कुनै&nb...

  स्मार्टफोनको प्रयोगकर्तालाई मोबाइलको बैटरी समस्या दिनहुँ झेल्नु पर्छ। बैटरी डाउन भएर फोन अफ भइदिन्छ, तपाईं बाटोमा हुनुहुन्छ फोन चार्ज गर्ने सुविधा  हुन्न।  यो समस्या आजका अधिकांश उपभोक्ताले भोग्नु पर्छ। अब आएर अमेरिकाका वैज्ञानिकहरुले यस समस्याको ...

    केही दिन पहिला छिमेकी सौर्यमण्डल प्रोक्सिमा सेन्चुरीबाट आएको रेडियो सन्देशको चर्चा सेलाउन नपाउँदै हाम्रै सौर्यमण्डलभित्रैबाट अर्को रेडियो सन्देश प्राप्त भएको छ । यस पटकको रेडियो सन्देश हाम्रै सौर्यमण्डलको सबैभन्दा ठूलो सदस्य वृहस्पति ग्रहको पनि सबैभन्दा...

    शीर्षक पढेर अचम्म नमान्नु  होला। कुरा साचो हो। चन्द्रमामा  पृथ्वीका हिसाबले लामो समय पछि झण्डै ३२७.५   घण्टा पछि सूर्योदय भएको छ।  र सूर्यको न्यानो पाउना  साथ चिनिया रोभर युतुले आफ्नो दिनचर्या प्रारम्भ गरेको छ। ल, ...

    केही दिन पहिला मैले कतै पढें, आद्रा तारा मृत्युको सङ्घारमा पुगेको छ। यो सुनेर  मलाई कोमल, पवित्र विषादले घेर्‍यो।  विषादको त्यो नक्षत्र मभित्र उदायो  र फेरि अस्त भएन।झण्डै ६५० प्रकाशवर्ष टाढा रहेको एउटा ताराको आसन्न मृत्युले&nbs...

  नेपालीले गर्व गर्ने कुरा सगरमाथा मात्रै होइन, प्रकृतिका यस्ता थुप्रै उपहार प्राप्त छन यस भूखण्डलाई। यस क्रममा म्याग्दी जिल्ला पनि विश्व  प्रसिद्ध  छ।  म्याग्दी जिल्लाको अन्नपूर्णा गाउँपालिका -३ दानामा रहेको गल्छी (gorges) विश्व कै सबैभन्दा गहिरो गल्छीम...

  रात्रिको आकाशमा खगोलीय पिण्डहरुको गतिविधि हेर्दै रमाउनेहरुका लागि सन २०२० को वर्ष महत्वपूर्ण रहेको थियो।  अनेको खगोलीय गतिविधि का साथै २०२० मा भएको बृहस्पति  ग्रह र शनि ग्रहको निकटता ( ग्रेट कन्जक्शन ) ले बड़ो चर्चा पाएको थियो। चलिरहेको नववर्ष ...

निश्चय पनि यो समाचारले नेपाललाई सुखद अनुभूति गराउँछ।  कुनै बेला 'नेपालको धन हरियो वन' भनेर मख्ख हुने हाम्रो मानसिकतालाई आधात त्यो बेला पुग्यो जब थाहा भयो रुख धन नभएर पृथ्वीमा प्राणवायु  (ऑक्सीजन ) का  श्रोत हुन्। धन भएर पनि त्यस धनको मनला...

    अन्टार्कटिका ( Antarctica) मा रहेको विशाल हिमवत खण्डबाट  बेग्लै भई एउटा हिमखण्ड  'आइसबर्ग' (iceberg) दक्षिणी जर्जियाको दिशामा अघि बढ्दै गइरहेको छ।  यस घटनाले विश्वका वैज्ञानिकलाई चिन्तित बनाएको छ।   यस आइसबर्गको आकार...

    भारतको लमिलनाडु राज्यको त्रिची भन्ने शहरका एकजना विधार्थीले अहिलेसम्म कै सबैभन्दा हलुको स्याटेलाइट बनाएका छन् । उनको यस उपलब्धिलाई अमेरिकी संस्था नासाले मन पराएको छ।  नासाले  उनको यस स्याटेलाइटलाई सन २०२१ भित्रै प्रक्षेपण गर्ने योजना बना...

      काठमाडौंमा अचानक बढेको प्रदूषण हिजोआज धेरै चर्चाको विषय बन्यो । अस्ति त काठमाडौंको प्रदूषण संसारकै सबैभन्दा बढी रहेको कुरा पनि आयो । आखिर किन यस्तो भयो ? यसबारेमा हामीले जापानमा अनुसन्धानरत डा. अम्बरिश पोख्रेलसँग जिज्ञासा राखेका थियौ...

    हामी बसेको पृथ्वी बाहेक अन्य कतै हामी जस्ता अथवा हामी भन्दा उन्नत किसिम प्राणी छन् वा  छैनन् भन्नेबारे चर्चा चलेको लामो समय बितिसक्यो । तर अझै पनि केही ठोस जानकारी प्राप्त हुन सकेको छैन। पृथ्वीमा हुने केही रहस्यमय घटनाहरुले यसबारे संकेत गरे प...

  बायोटेक्नोलोजी सोसाइटी अफ नेपाल (बीएसएन)ले तीनदिने अन्तर्राष्ट्रिय भर्चुअल सम्मेलन गर्ने भएको छ । आगामी फेब्रुअरी १२–१४ मा हुने सो सम्मेलनको शीर्षक ‘बायोटेक्नोलोजिकल रिभोलुसन इन इन्भायरोन्मेन्टल, एग्रिकल्चर टेक्नोलोजिज एण्ड हेल्थ केयर’ रहेको छ ...

अक्षय बाजपेयी/हैदरावाद म हैदराबाद गएको थिएँ । सबैभन्दा पहिले शहरबाट ४० किलोमिटर टाढाको जिनोम उपत्यका पुगेँ किनकी यहाँ देशका तीन ठूला कम्पनीहरुले कोरोना खोप विकास गरिरहेका छन् । यसमा भारतको बायोटेक, बायोलोजिक ई र इन्डियन इम्युनोलोजिकल्स लिमिटेड समावेश छन् । ...

    हाम्रो सौर्यमण्डलदेखि सबैभन्दा नजिक अर्को सौर्यमण्डल 'अल्फा  सेन्टुरी  सिस्टम' (Alpha Centauri system ) हो। यस सिस्टममा तीनवटा तारा छन् -अल्फा सेन्टुरी ए,अल्फा सेंटरी बी र अल्फा सेन्टुरी सी अथवा  प्रोक्सिमा सेन्टुरी। यो 'ट्...

बेला मौका झ्याप्प लोडशेडिंग हुँदा तपाईं बिजली गयो भनेर मूड अनुसारको अभिव्यक्ति पोख्नु हुन्छ।  विज्ञानका दृष्टिले बिजुली गयो भन्नु सर्वथा असत्य कुरा हो किनकि बिजली / विद्युत नभएको ठाउँ नै हुँदैन। अनि यो सबै ठाउँमा भएको कुरा अन्यत्र कतै जान कसरी सक्छ ? लोडशेडिं...

अहिले धेरैजसो मानिसहरु कुनै कुराबारे थाहा पाउनका लागि गुगलको प्रयोग गर्छन् । तपाईं पनि यस्तै गर्नुहुन्छ होला । यदि तपाईंलाई गुगलको कति ट्रिक्सबारे थाहा छ भनेर सोध्दा तपाईं सायदै यसको जवाफ दिन सक्नुहोला । आज हामी तपाईंलाई गुगलका केही ट्रिक्सबारे जानकारी दिँदै छौं ज...

  तपाईंहरुले 'ग्लोबल वार्मिंग'का बारेमा सुन्नु नै  भएको होला।  साथै यो पनि सुन्नु भएको होला 'ग्लोबल वार्मिंग'का कारण ध्रुवहरुमा जमेर रहेको  हिउँ पग्लिएर समुद्रको जलस्तर बढ़न गई संसारका धेरै शहर जलमग्न हुन्छन्। ठुलाठूला वैज्ञानिक...