साहित्य

चिजा भण्डारीका दुई मुक्तक

मुक्तक– १ छोडिदेउ गुनासो गर्न अरुसँग ।। केही फरक पर्दैन नबोले नि अरुसँग ।। अरुको भरमा जिन्दगी चल्ने हैन । बाँच्न सिकौँ सधैँभरि नगरी आस अरुसँग ।। सधैँ साथ मात्रै दिइरहे मैले । त्यसको साटो...

काशीनाथ–हरिप्रिया कट्टेल वाङ्मय पुरस्कार प्रदान

काठमाडौँ । नेपाली भाषा, साहित्य र वाङ्मयको विकासका निम्ति योगदान गरेका तीन जना स्रष्टा र दुई संस्थालाई पुरस्कारसहित सम्मान गरिएको छ । पण्डित काशीनाथ उपाध्याय कट्टेल र उनकी धर्मपत्नी हरिप्रिया...

वज्रपात

यो कालकोठरीमा बसेको पनि आज झन्डै एक दशक भइसक्यो सुमनालाई । सानो कोठा । एउटा मात्र झ्याल छ । कहिले गर्मीले उकुसमुकुस हुन्छ भने कहिले मन आत्तिएर कता जाऊँ कता...

१४ वर्षमै कथा लेखेकी हिरण्यकुमारीको लेखन–यात्रा

‘अब त लेख्न पनि पुग्यो नानी, कति लेख्नु ! छिटफुट कथा, कविता लेखे पनि कृति निकाल्नकै लागि भनेर चाहिँ अब लेख्दिनँ,’ बिहीबारको भेटमा ८० वर्षीया साहित्यकार हिरण्यकुमारी पाठकले भनिन् । आउँदो...

२० जातिको सामाजिक संस्कार

नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानबाट ‘नेपालका जातीय सामाजिक संस्कार भाग ९ पुस्तक प्रकाशित भएको छ । यसभित्र नेपालका विभिन्न २० जातिको सामाजिक संस्कारसम्बन्धी लेख समेटिएका छन् । शेर्पा जातिबारे आङ्लमी शेर्पाले, वाम्बुले राईबारे गणेश...

विचार विज्ञानको सशक्त सङ्ग्रह :नेपाल नखुलेका पाटाहरू

मैले सोधेँ, ‘इलाम कस्तो लाग्यो ? उनले भने, ‘...बाँकी ७४ वटै जिल्लामा अलिअलि इलाम छरिदिउँजस्तो लाग्यो ।’ भूपि शेरचनको यो भनाइ इलामको सन्दर्भमा आज पनि उत्तिकै सान्दर्भिक छ, जुन कुरा...

सिमसारा : चिहान नजिकको घरको चिसो कथा

मूलखाँबो चिसो भएको घरको आँगनको डिलमा पैयुँ मजाले फुल्न थालेको छ । र त्यही पैयुँमा एउटा बुढो चरो उत्साहमा कराइरहेको छ । छोरा संवत्ले प्रतिकूल मानेको बदलिँदो मौसमलाई आमा मन्दाक्रान्ताले...

रेड स्क्वायर र क्रेमलिन वरिपरि

बिहान बिउँझदा मस्को सहरको कुना–कुनासम्मै घाम र हिउँ हर्षातिरेक हाउभाउमा आलिङ्गनबद्ध थिए । हिममय जमिनमा शीतोपचारका लागि ओर्लेको श्लील सूर्यको अनुपम र प्रहृष्ट अनुहारमा हिउँकै चमक टाँसिएझैँं लागिरहेथ्यो । साढे...

दर्शन नपढाई दर्शनभित्रै पाठकलाई घुमाइरहने उपन्यास ‘अर्हत्’

आख्यानमा राम्रो छाप बनाइसकेका शैलेन्द्र अधिकारीको दोस्रो उपन्यास ‘अर्हत्’ बुद्ध र बुद्धदर्शनसँग सम्बन्धित छ । अर्हत् बुद्ध र बुद्धका जीवनमा घटेका घटनाहरूको आख्यानीकरण हो । नेपालीमा बुद्धको जीवनीलाई आख्यानमा उतारिएको...

बुद्ध किन पूर्णिमाको दिन जन्मे ?

कसैले ओशोलाई प्रश्न गर्छन्— बुद्ध पुरुषसँग पुराणका कथाहरू किन जोडिन्छन् ? यो धेरै महत्त्वपूर्ण प्रश्न हो । सबै बुद्ध पुरुषहरूको जीवनमा कथा जोडिन्छन् । यसको कारण छ । ओशो व्याख्या गर्छन्— पहिलो...

म माटोको सन्तान

बाँझो जमिन उर्वर बनाउन हँसिया, हलोसँग मितेरी गाँस्दै असीम, अनन्त, अविराम चल्ने हातहरू पूर्वजको पसिनाले सिँचिएको भूमिमा आज पनि निरन्तर पुग्ने गर्छु सूर्योदयभन्दा पहिला यही हो ! मेरो स्वाभिमानी दैनिकी माटोमा पाइने सुगन्धहरू जमिनमा बसेका डोबहरू भेटिनेछन् गौरवशाली तथ्यहरू तर...

हिरासत

भोजपुर हिरासतको बसाइ अठार दिन भइसकेको थियो । हिरासतमा नुहाउने र लुगा धुने छुट थिएन । दिसा–पिसाब जाँदा पनि निगरानीका साथ लगिन्थ्यो । जिउ गन्हाउने र चिलाउने समस्याले सताइरहेको थियो...

मलाई प्यारो छ मेरो जन्मभूमि

कत्ती माया लागेको हो ? यो जन्मभूमि माटोको सहर भित्रका खाल्डाखुल्डी, बिग्रिएको बाटोको गाउँघरमा भत्किएका कान्ला अनि बाँझो पाटोको कत्ती माया लागेको हो ? यो जन्मभूमि माटोको। देश समृद्धि हुन्छ भन्ने...

पुस्तक मेला गर्दै नेपालय, अफरमा पुस्तकमा छुटदेखि लेखकसँग भेटघाटसम्म

काठमाडौँ । पब्लिकेसन नेपालयले आफू २० वर्ष पुगेको अवसरमा किताबमा विशेष छुटसहित पुस्तक मेला आयोजना गर्दै छ । नेपालयले आफ्ना प्रकाशनमा ६० प्रतिशतसम्म छुट दिने बताएको छ । यही वैशाख...

नेपालयको दुई दिने पुस्तक मेलामा ६० प्रतिशतसम्म छुट दिने

काठमाडौँ । पब्लिकेसन नेपालयले आफू २० वर्ष पुगेको अवसरमा किताबमा विशेष छुटसहित पुस्तक मेला आयोजना गर्दै छ । नेपालयलेमेलामा आफ्ना प्रकाशनमा ६० प्रतिशतसम्म छुट दिने बताएको छ । यही वैशाख २७...

प्रथम राष्ट्रिय दलित ज्ञान तथा साहित्य महोत्सव २०८२ आयोजना हुँदै

काठमाडौँ । ऐतिहासिक प्रथम राष्ट्रिय दलित ज्ञान तथा साहित्य महोत्सव २०८२ आयोजना हुने भएको छ । महोत्सव असार ५ देखि ७ गतेसम्म “दलित समुदायको रैथाने सीप/कला, ज्ञान, साहित्य र संस्कृतिको...

“भ्रष्टाचार विरुद्धका कविता” पुस्तक लोकार्पण, ४ लाख नगद सहित सर्जकलाई सम्मान

काठमाडौँ हेम–सरिता पाठक फाउन्डेसनले शनिबार प्रज्ञाभवनमा पत्रकार तथा गीत र कविताका गरी ५ सर्जकलाई ४ लाख नगद राशिसहित सम्मान गरेको छ । फाउन्डेसनका अध्यक्ष जेनी पाठकको सभापतित्वमा आयोजित सो कार्यक्रमका प्रमुख...

सिमसाराका तीन पात्र

‘महाभारा’ उपन्यासबाट नेपाली आख्यानको क्षेत्रमा दरो उपस्थिति जनाउन सफल बसन्त बस्नेतको दोस्रो उपन्यास ‘सिमसारा’ प्रकाशन हुँदा कतै ‘महाभारा’को निरन्तरता होइन भन्ने लागेको थियो । तर ‘महाभारा’को पूरकझैँ देखियो ‘सिमसारा’ ।...

अमरदीप सुनुवारका तीन कविता

१) पृथ्वीको श्वेतपत्र ब्रह्माण्डको उत्पत्तिकथा सौर्यमण्डलको गतिशील मन्त्र र खगोल विज्ञानको प्रयोगशालामा प्रतिपादित कोरा सिद्धान्तहरूको फूल उत्पत्तिकालको सङ्ग्रहालयमा कैद भएको पृथ्वीमा समयको गुरुत्वाकर्षण बलका ज्वाराभाटाहरूसँगै अनेकन लामपुच्छ«े ताराहरू देखिए कति वास्तविकताहरू उल्कावर्षा भएर बिलाए यो महाजात्रा महासभ्यताको कोसेढुङ्गा हो यो...

शाक्यको ‘करूणा’ माथि धुलिखेलमा विमर्श

काभ्रेपलाञ्चोक । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीपत्नी राधिका शाक्यद्वारा लिखित ‘करूणा’ आत्मकथामाथि आज काभ्रेपलाञ्चोकको धुलिखेलमा विमर्श गरिएको छ । कार्यक्रमका वक्ताहरूले करूणामा प्रस्तुत जीवन भोगाइका फरकफरक विषयले मानव जीवनको सबै विषयमा...

सयौँ पुतली

कर्किनी आमै । हाल समाजले उनलाई दिएको नाम यही थियो र यसमा उनलाई कुनै गुनासो पनि थिएन । ललितपुरको दक्षिणतिर पर्ने छम्पी गाउँको काँचो इँटा र माटोले बनेको पुरानो शैलीको त्यो...

विनोदविक्रम केसीका तीन कविता

१) शिलाजित सहरमा शिलाजित बेच्नेहरू बढेका छन् सहरमा शिलाजित खोज्नेहरू बढेका छन् अकस्मात् के भयो सहरका मान्छेलाई ? भयभीत भएका छन् एकाएक नपुंसत्वको आगामी अनिष्टले श्रीमती र प्रेमिकाहरूले गरिरहे लाख कोसिस बेडरुमलाई प्रेमको पावन भूमि बनाउन तर, पुरुषहरूले यसलाई...

अतृप्ति

‘मैले जीवनमा चन्द्रमा र ताराहरूको कामना गरेको थिएँ, तर औँसीको कालो रातबाहेक मैले केही पनि पाइनँ ।’ मेरो जीवनमा आज यो गीतको भावहरू मिल्न पुगेका छन् । वास्तवमा मैले पनि...

बुद्ध एयरका कार्यकारी अध्यक्ष बस्नेतको ‘बाई द बुक’ विमोचन

काठमाडौँ । नेपालको अग्रणी निजी विमान सेवा प्रदायक संस्था बुद्ध एयरको प्रेरणादायी यात्रालाई समेटिएको पुस्तक ‘बाई द बुक’ को औपचारिक विमोचन गरिएको छ। शुक्रबार काठमाडौँमा आयोजित समारोहबिच पुस्तकको सार्वजनिक विमोचन...

बिन्ती छोरा नेता नबन

छोरा तिमि राजनीति नगर नेता नबन तिमिले देश झनै फोहर गरेको म हेर्न सक्दिनँ यही सम्झेर मर्ने बेलामा एकोहोरो सास फेर्न सक्दिनँ रहन देऊ बा यो विधि तिम्रा लागि होइन...

पाँडे, शाह र बाउसेलाई ‘वानीरा पुरस्कार’ प्रदान

काठमाडौँ । वानीरा फाउन्डेसनले तीन जनालाई वानीरा पुरस्कार प्रदान गरेको छ । फाउन्डेसनकी अध्यक्ष इन्दिरा प्रसाईँले काठमाडौँमा स्थापित वानीरा सभागृहमा बुधबार एक समारोहबिच प्राध्यापक रामकुमार पाँडे, शशि शाह र कृष्ण बाउसेलाई...

डा. सुवेदीलाई ‘युगकवि सिद्धिचरण पुरस्कार’

काठमाडौँ । जापानका लागि नेपाली राजदूत एवम् साहित्यकार डा. दुर्गाबहादुर सुवेदी (दुबसु) क्षेत्रीलाई वि.सं. २०८२ सालको ‘युगकवि सिद्धिचरण पुरस्कार’ प्रदान गरिने भएको छ । युगकवि सिद्धिचरण प्रतिष्ठानका अध्यक्ष कवि वैरागी काइँलाले...

आख्यानकार ध्रुवचन्द्र गौतमलाई ‘राष्ट्रिय लेखक पुरस्कार’ प्रदान

काठमाडौँ । नेपाली लेखक सङ्घले आख्यानकार डा. ध्रुवचन्द्र गौतमलाई दोस्रो राष्ट्रिय लेखक पुरस्कारबाट सम्मान गरेको छ । काठमाडौँस्थित नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानमा आज आयोजित एक समारोहकाबीच उहाँलाई रू एक लाख राशिको उक्त पुरस्कार...

साहित्यकार निहारिकालाई योगमाया राष्ट्रिय पुरस्कार २०८१ प्रदान गरिने

अमेरिका । साहित्यकार तथा २०७४ की मदन पुरस्कार विजेता डा निलम कार्की निहारिकालाई नेपाल सरकारले योगमाया राष्ट्रिय पुरस्कार २०८१ प्रदान गर्ने घोषणा गरेको छ । उक्त पुरस्कारको राशि एक लाख...

एलेन ठूलेले ल्याए ‘किरात लोहोरुङ राई विविध’ पुस्तक

काठमाडौं । लेखक एलेन ठूलेले अनुसन्धानमूलक कृति ‘किरात लोहोरुङ राई विविध’ प्रकाशनमा ल्याएका छन् । किरात लोहोरुङ राई समाजले शनिबार ललितपुरमा आयोजना गरेको कार्यक्रममा उक्त कृति विमोचन गरिएको हो ।...

अविनाश भट्टराईको ‘झ्यालको सौन्दर्यशास्त्र’ले जित्यो प्रथम पुरस्कार

इटहरी । सुनसरीको इटहरी २० तरहरामा भएको राष्ट्रिय कविता प्रतियोगितामा कवि अविनाश भट्टराईको कविता ‘झ्यालको सौन्दर्यशास्त्र’ले प्रथम पुरस्कार प्राप्त गरेको छ । ‘स्व. नारायण पौडेल स्मृति तरहरा राष्ट्रव्यापी खुल्ला कविता...

देवकोटा साहित्य पुरस्कारबाट खतिवडा र विरही सम्मानित

झापा । नेपाली भाषा, साहित्य र कलाको संरक्षणमा योगदान पुर्‍याएको भन्दै भारतको सिलगढीका साहित्यकार ज्ञानेन्द्र खतिवडा र भद्रपुरका साहित्यकार विरही अधिकारीलाई तेराख महाकवि देवकोटा साहित्य पुरस्कार प्रदान गरिएको छ । साहित्यकार...

सुरक्षा

उमेरमै विधवा भएकी हुन् उनी । तर एकल प्रयासले नै सुखमय संसार निर्माण गरेकी थिइन् । छोरालाई राम्रोसँग पढाइ–लेखाइ, राम्रो अफिसमा माथिल्लो दर्जामा जागिर खान सक्ने बनाएकी थिइन् । सँगै...

‘द ग्रेट ग्याट्सबाइ’ को सय वर्ष

तिमीले सुनौलो टोपी लगाउँदा, उनी खुसी हुन्छिन् भने त्यही लगाऊ तिमी माथिसम्म उफ्रिदा, उनलाई रमाइलो लाग्छ भने उफ्र यो कृत्य तिमीले त्यति बेलासम्म गर जबसम्म उनले ‘ओ सुनौलो टोपी लगाएर उफ्रिरहेको प्रिय मान्छे...

रिमालको ‘आमाको सपना’मा ‘त्यो’ आउनुको तात्पर्य

गोपालप्रसाद रिमाल नेपाली साहित्यका युग कवि हुन् । युग परिवर्तनको स्वरलाई उनले ‘आमाको सपना’ कविताबाट प्रकट गरेका छन् । नेपाली जनमानसमा नवीन हलचल र सचेतना ल्याउन यो कविता उद्यत छ,...

आउ, सँगसँगै शिक्षक आन्दोलनमा जाऔँ

गुरुजी ! गुरुको मर्यादा पहिलेजस्तै फर्काएर आउ हो, तिमी हेपिएको र पेलिएको कुरो सबैलाई बताऔँ आउ, हामी सँगसँगै शिक्षक आन्दोलनमा जाऔँ तर पहिला पार्टीभित्रको तिम्रो क्रियाशीलता त्यागेर आउ पार्टी भन्दै बोकी हिँडेको झन्डा फ्याँकेर आउ आफ्नो...

स्याललाई हात्ती बनाएपछि

यहाँ स्याललाई हात्ती बनाएर खप्नु छैन अनि स्याललाई हात्ती सम्झेर पूजा गर्छन् । स्याल कराएको मन पराएर जयजयकार गर्छन् हात्तीको पुच्छर सुटुक्क काटेर दाह्रा भाँच्न खोज्छन् । राम्रो भन्दा नराम्रो सोच्छन् औँला दिँदा हात टोक्छन् हिँडिसक्नु छैन गल्तीहरूमा स्यालसँग मिलेर हात्ती...

कृष्ण प्रधानका तीन कविता

कवि परिचय जन्म : २०१२ साल जेठ ४ । जन्म स्थान : यासोक, पाँचथर । शिक्षा : एमए (अर्थशास्त्र), बीएल । प्रकाशित कृति : १) मौन पहाड (कविता संग्रह, २०४९), २) आत्मवाद...

नइ एकेडेमीले ‘नेपाल भारत प्राध्यापक सम्मेलन’ गर्ने

काठमाडौँ । नइ एकेडेमीले निकट भविष्यमा दुई दिने ‘नेपाल भारत विश्वविद्यालय प्राध्यापक सम्मेलन’ गर्ने भएको छ । त्रिमूर्ति निकेतनका संयोजक प्रा.डा.महादेव अवस्थीको संयोजकत्वमा सम्पन्न हुने यस सम्मेलनमा नेपाल तथा भारतका विभिन्न...

कमलबजारमा ‘हवैजहाज’ त उड्यो, चलेन बिजुलीपङ्खा

अछामको सदरमुकाम मङ्गलसेनबाट हामी पूर्व–दक्षिण दिशामा अगाडि बढिरहेका थियौँ । हाम्रो गन्तव्य तुर्माखाँद थियो । पूर्वी अछामको कुनामा रहेको यो क्षेत्र निकै फरक रहेको पाएँ मैले । तुर्माखाँद कर्णाली प्रदेशको...

कञ्चनजङ्घा हिमाल हेर्न माईजोगमाईमा पर्यटक

मोरङमा करेन्ट लागेर दुई महिलाको मृत्यु

गृहमन्त्रीको प्रश्न–आजको दिनमा जन्मको आधारमा शासन गर्न पाइन्छ ?

खोटाङमा टेबलटेनिस र बुद्धिचाल प्रतियोगिता सुरू

घुम्टोमा घण्टाघर : मर्मतसम्भार शीघ्र पूरा गर्न वीरगञ्जवासीको माग

पत्रकार फणिदेव महतको निधन

आपराधिक गतिविधि, तस्करी पूर्ण रूपमा नियन्त्रण गर्न निर्देशन

समाजवादी महिला संघ नेपालको अध्यक्षमा निर्मला यादव निर्वाचित

दुधको भुक्तानी नदिने उद्योगीको विवरण प्रशासनमा बुझाइयो

गर्मीको बहार, खर्बुजाको व्यापार (तस्बिरहरू)

बजेटमा लैङ्गिक समावेशीकरणलाई ध्यान दिन माग

कलंकीमा बन्दैछ फल्चा शैलीको प्रतीक्षालय, तस्बिरहरू

राइड सेयरिङलाई मान्यता दिने गण्डकी सरकारको निर्णयविरुद्ध यातायात व्यवसायी

पोखराको शान्ति स्तूप नजिक माइक्रोबस दुर्घटना, ४ जनाको अवस्था गम्भीर

बसाइसराइ रोक्न कृषि विकास रणनीति बनाउँदै वालिङ

मरेको खसीको मासु बेचेको आरोपमा पोखराबाट २ जना पक्राउ

राजीनामा पत्र सार्वजनिक भएको २४ घण्टासम्म पार्टी र सभामुखलाई औपचारिक जानकारी छैन

लुम्बिनी प्रदेशसभाको छैटौँ अधिवेशन आजबाट सुरु

रुपन्देहीमा राप्रपा जिल्ला उपाध्यक्षद्वारा पार्टीबाट राजीनामा*

चिर्पट प्रहार गरी श्रीमानको हत्या

कर्णाली प्रदेश सभाः देवेन्द्रबहादुर शाही कांग्रेसका सांसद कि स्वतन्त्र ?

कर्णालीका मन्त्रीहरूलाई एनजीओ र आईएनजीओको ‘भात’ किन यति प्यारो ?

रारामा पर्यटकीय पूर्वाधारमा लगानी गर्न माग

प्रेस स्वतन्त्रताको नाममा नेपालमा अराजकता बढ्यो: सञ्चारमन्त्री गुरुङ

सेती नदीमा बगेका १० वर्षीय अमित विकको शव फेला

खाली नालीमा फोहोर थुप्रिदा अत्तरियामा डुबानको समस्या

कैलाश चौधरी सुदूरपश्चिममा फेरि मन्त्री बन्ने

दिल्लीको सडकमा लोकदोहोरी घन्काएर मःम बेच्दै मदन

भूमिसम्बन्धी अध्यादेश र विधेयक ः बाटो फरक ‘विषयवस्तु’ उही

स्वर्णलक्ष्मी सहकारी ठगी प्रकरण : कांग्रेस सांसद माया राईको अदालतमा बयान जारी

आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ मा चिकित्सा शिक्षाका एक हजार ५२१ सिटमा विद्यार्थी भर्ना भएनन्