कर्णाली प्रदेश सरकारले हालसम्म ९ वटा बजेट ल्याइसकेको छ । आर्थिक वर्ष २०७४/७५ को पूरक बजेट थियो भने अरू ८ वटा पूर्ण बजेट ल्याइएको छ । सबैजसो बजेटमा कर्णाली प्रदेशको आन्तरिक आयको हिस्सा २ प्रतिशतको
कर्णाली प्रदेश सरकारले सङ्घ सरकारको अनुदानकै आधारमा बजेट ल्याउने गरेको छ । अहिले हामी पूर्णतः सङ्घ सरकारको अनुदानमा आश्रित छौँ । यसको मूल समस्या भनेको आन्तरिक आय हो । आन्तरिक...
कोशी प्रदेश सरकारले आगामी आर्थिक वर्ष (२०८२/८३) का लागि असार १ गते प्रस्तुत गरेको ३५ अर्ब ८७ करोड ७९ लाखको बजेट अहिले छलफलमा छ । यस बजेटमाथि गहिरो विश्लेषण गर्दा...
नेपालको औद्योगिक इतिहासमा सार्वजनिक संस्थानहरूको उदय र पतन एक निरन्तरको कथा जस्तै बनेको छ । कुनै वेला राष्ट्रिय गौरव र रोजगारीका आधारस्तम्भ मानिएका सरकारी ठुला उद्योगहरू आज रुग्ण अवस्थामा छन्...
राष्ट्र बैंकका गभर्नर डा. विश्व पौडेलले गएको आषाढ १७ गते संसद्को अर्थ समितिमा कर्जा केन्द्रीकरणको डरलाग्दो तथ्याङ्क पेस गरे। बैंक तथा वित्तीय संस्था सम्बन्धी विधेयकको संशोधनबारेको छलफलका क्रममा आफ्नो धारणा राख्दै बैंकिङ क्षेत्रको कुल...
गत जेठ १४ गते प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले सामाजिक सञ्जालमार्फत सरकार नेपालमै रासायनिक मल उत्पादन गर्न तयारीमा जुटेको जानकारी दिनुभएको थियो । उहाँले लगानी बोर्डको ६३ औँ बैठकले रासायनिक मल...
नेपालको अर्थतन्त्रले लामो समयदेखि संरचनागत समस्या र नीतिगत अस्थिरताको सामना गर्दै आएको छ । यो एक यस्तो जटिल चक्रव्यूह हो, जहाँबाट बाहिर निस्कने प्रयासहरू पटक–पटक भएका छन्, तर ती अधिकांश...
पृष्ठभूमि सङ्घीय संरचना भद्दा र विभिन्न तहको कार्यमा दोहोरोपन रहेको र सङ्घीय सरकारको भूमिका मुलुकमा समग्र आर्थिक स्थिरता कायम गर्ने, समाजमा आय र सम्पत्तिको पुनर्वितरण, शान्तिसुरक्षा कायम गर्ने र अन्तर्राष्ट्रिय तथा...
काठमाडौँ । नेपालमा सिमेन्ट कंक्रिट सडक (ढलान सडक) भन्दा कालोपत्र सडक (बिटुमिन सडक) शतप्रतिशतजस्तै छ । कंक्रिट सडकहरू नगण्य रूपमा मात्रै निर्माण हुँदैछन् । तर कालोपत्रभन्दा सिमेन्ट सडक दीर्घकालीन रूपमा...
सन् १९९५ भन्दा पहिलेदेखि नै पोखरामा प्याराग्लाइडिङ सुरु भएको थियो । पोखरामा पुरानो विमानस्थलबाट प्याराग्लाइडिङ साइट अलि टाढा थियो । सराङकोट, मान्द्रेढुंगा र तोरीपानीबाट पनि गतिविधि हुन्थे, बढी सराङकोटबाट हुन्थे । पोखरामा ६० भन्दा...
आधुनिक प्याराग्लाइडिङको सुरुवात फ्रान्समा सन् १९७० को अन्त्यतिर भएको थियो । त्यहाँका पर्वतारोहणकर्ता र प्यारासुट गर्नेहरूले एयर प्यारासुट प्रयोग गरी पहाडबाट सुरक्षित रूपमा उड्न थालेपछि सन् १९७८ मा आल्प्स पर्वतको...
जलवायु परिवर्तनको प्रमुख कारक कार्बन उत्सर्जन हो । यातायात क्षेत्रले ऊर्जाद्वारा विश्वमा हुने समग्र ग्रीन हाउस ग्यास उत्सर्जनमा करिब एक चौथाइ हिस्सा ओगटेको छ । त्रिभुवन विश्वविद्यालयको वातावरण विज्ञान केन्द्रीय...
नेपालको संविधानको धारा २४० मा महालेखापरीक्षकको व्यवस्था छ । सोही अनुसार देशका सार्वजनिक निकायहरूको अन्तिम लेखापरीक्षण गरी महालेखापरीक्षकको कार्यालयले संविधानको धारा २९४ को उपधारा (३) बमोजिम वार्षिक प्रतिवेदन जारी गर्दछ...
बागमती प्रदेश सरकारले कृषकद्वारा उत्पादित दुधलाई खपत गर्ने गरी पाउडर प्लान्ट निर्माण गरेको हो । सो उद्योग राम्रोसँग सञ्चालन भएमा बागमती प्रदेशको मात्र नभई मधेस प्रदेशको समेत दुधलाई खपत गर्न...
वित्तीय सेवा तथा कारोबारको संख्या र मात्रा बढ्दै जाँदा पछिल्लो समय वित्तीय साक्षरताको आवश्यकता पनि बढ्दै गएको छ । नेपालमा मात्रै नभएर विश्वमा नै वित्तीय साक्षरताको महत्त्व दिनप्रतिदिन बढ्दै गएको...
ऐतिहासिक संविधान सभाबाट बनेको संविधानले संघ, प्रदेश र स्थानीय तह गरी तीन तहको राज्यको पुनर्संरचना गरी सात वटा प्रदेशसहितको सङ्घीय शासन प्रणालीको व्यवस्था गरेको छ । संविधान बमोजिम बर्दघाट पश्चिमको...
कोशी प्रदेशको राजधानी विराटनगरदेखि १३ किलोमिटर पश्चिममा अवस्थित देवानगञ्ज गाउँपालिका सुनसरी जिल्लाको सुदूर दक्षिणमा पर्दछ । हाम्रो गाउँपालिकाको दक्षिणी सिमानाबाट भारतको फुलकाहा बजार २ किलोमिटर दक्षिणतिर छ । जिल्ला सदरमुकाम...
मुलुकमा रोजगारी सिर्जना गर्ने, व्यापार घाटा कम गर्ने र स्वदेशी/विदेशी लगानी भित्र्याउने उद्देश्यले नेपाल सरकारले विशेष आर्थिक क्षेत्र प्राधिकरण (सेज) को स्थापना गरेको हो । २०६० सालमै सरकारले विशेष आर्थिक क्षेत्र...
सिमरा सेजमा मलाई पनि उद्योग सञ्चालन गर्ने इच्छा थियो । सोही अनुसार मैले जग्गा बुकिङ गरेँ । पछि सम्झौताका लागि बारम्बार फोन आउन थाल्यो । सम्झौता गर्ने बित्तिकै भाडा चालु...
कर्णालीमा विकास बजेट कार्यान्वयनको अवस्था निकै नाजुक भयो । अहिलेको सरकारसँग भएको बजेट र कार्यान्वयनको स्थिति हेर्दा सरकारको गति नै नभएजस्तो देखिएको छ । बजेट कार्यान्वयनमा जसरी सुधार आउनुपर्ने हो,...
कर्णाली प्रदेश भौगोलिक, प्रशासनिक र आर्थिक रूपले अरू प्रदेशभन्दा पछाडि परेको/पारिएको प्रदेश हो । त्यसैले राज्यबाट कर्णालीमा आउने बजेट र कर्णाली प्रदेश सरकारले विनियोजन गर्ने बजेटको सही र पूर्ण रूपमा...
नेपालको श्रम बजारको समस्याबारे रोजगारदाता र श्रमिकको आ–आफ्नै गुनासो छ । रोजगारदाताले कतै श्रमिकको अभाव भएको कुरा गर्नुभएको छ भने कतै उत्पादकत्व, बजारलगायत अभावमा पर्याप्त रूपमा रोजगारी र अवसरको सिर्जना...
नेपाल स्टक एक्सचेन्जमा सूचीकृत सबै साना मझौला र ठुला कम्पनीहरूको शेयर कारोबार अहिलेको मुख्य प्रणाली अर्थात् एउटै इन्डेक्सबाट भइरहेको छ । एउटै प्रणालीबाट हुँदा साना कम्पनीहरूको शेयर मूल्यमा अस्वाभाविक उतार चढावले...
राष्ट्रहित, लोकतन्त्र र अग्रगामी परिवर्तनका लागि नेपाली जनताले पटक–पटक गर्दै आएका ऐतिहासिक जनआन्दोलन, सशस्त्र सङ्घर्ष, त्याग र बलिदानको नतिजास्वरूप संविधान सभाले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रात्मक शासन व्यवस्थाको माध्यमद्वारा दिगो शान्ति, सुशासन,...
पोखरामा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माण हुनुपर्छ भनेर लामो समयदेखि पोखरावासीले माग गर्दै आएका थिए । सोही अनुसार विमानस्थल निर्माण भयो । यतिबेला पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणमा अनियमितता भएको चर्चा व्याप्त छ ।...
पोखरा विमानस्थल उद्घाटन भइसकेपछि पनि अन्तर्राष्ट्रिय उडान भइरहेको थिएन । आन्तरिक उडानचाहिँ राति २ बजेसम्म पनि हुन्थ्यो । अन्तर्राष्ट्रिय उडान नभएपछि लगानी किन गर्यो, आम्दानी किन हुन सकेन भनेर अनेक...
निजामती कर्मचारीको अवकाश उमेर ५८ बाट ६० बनाउने विषयमा सहमति नजिक पुगेको देखियो । निजामती सेवा विधेयकमा उपसमिति बनाएर यसबारे सहमति जुटाउने प्रयास भइरहेको छ । नेपालीको औसत आयु ५४ वर्ष...
काठमाडौँ । पछिल्लो समय निर्माण व्यवसायी तथा आपूर्ति कम्पनीहरू कालोसूचीमा पर्ने क्रम बढ्दो छ । व्यवसायीहरू कालोसूचीमा पर्नुको एउटा कारण अग्रिम पेस्की दुरुपयोग हो । निर्माण व्यवसायीका कारण समयमा काम सम्पन्न...
विशेष रूपले उद्योगका लागि विकास गरिएको क्षेत्रलाई औद्योगिक ग्राम भनिन्छ । औद्योगिक ग्राममा विभिन्न प्रकारका साना, मझौला वा ठुला उद्योगहरू स्थापना र सञ्चालन गर्न आवश्यक आधारभूत पूर्वाधार तथा सुविधाको व्यवस्था...
होमस्टेको अवधारणा हिजोका दिनमा सकारात्मक हिसाबले आयो । ‘गाउँमै रमाऔँ, गाउँमै कमाऔँ’ भन्ने कन्सेप्टबाट यसको सुरुवात भयो । स्थानीय उत्पादन बढाएर विपन्न समुदायले पनि केही आम्दानी गर्न सक्नुहोला भनेर प्रदेश...
सरकारले कुनै पनि क्षेत्रमा लगानी गर्दा त्यसको उपयोगिता, लगानीको अनुपातमा त्यसबाट लाभ हासिल गर्ने जनसङ्ख्या कति छन् भन्नेजस्ता विषयमा अध्ययन गर्नु पर्दछ । पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि भन्दै गण्डकी सरकारले होमस्टेमा...
ऐँचोपैँचो, अर्मपर्म आदिजस्ता परापूर्वकालदेखि चल्दै आएका सामाजिक परम्पराहरूलाई संस्थागत गर्दै सामाजिक संस्कृतिमार्फत समाज रूपान्तरण गर्ने संस्थागत अभ्यास सहकारी संस्थाहरूको विधिवत स्थापनाबाटै नेपालमा प्रारम्भ भएको हो । साहु महाजनको ऋणमा डुबेर...
अतिकम विकसित मुलुक (एलडीसी) को सूचीबाट नेपाल विकासोन्मुख राष्ट्रको रूपमा स्तरोन्नति हुनु गौरवको विषय हो । हामी ५० वर्षदेखि गरिबको ट्याग लगाएर हिँडिरहेका थियौँ । स्तरोन्नतिपछि यो अवस्था अन्त्य हुन्छ...
नेपालमा पर्यटनको सुरुवात राणाकालदेखि नै भएको हो । जङ्गबहादुर राणा बेलायत गएर आएपछि उनले विदेशीलाई पनि नेपाल ल्याउनु पर्छ र नेपाल देखाउनु पर्छ भन्ने मान्यता राखे । राणाहरू विदेश गएर...
कोशी प्रदेश सरकार २०८२ लाई पर्यटन वर्ष घोषणा गर्ने अन्तिम तयारीमा छ । पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि पहिले सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तहबिचमा राम्रो समन्वय आवश्यकता पर्दछ । पर्यटन वर्ष घोषणा...
गत वर्षको विनियोजनभन्दा केवल २.१७ प्रतिशत मात्रै राष्ट्रिय योजना आयोगले बजेटको सिलिङ दिएको छ । स्रोतको हिसाबमा हेर्दा गत वर्षको भन्दा ठुलो बजेट तर्जुमा गर्ने अवस्थामा छैनौँ । स्रोतको प्राथमिकीकरण...
राष्ट्रिय योजना आयोगले बजेटको सीमा तोकेको छ । १८ खर्ब ६० अर्बको बजेटमा वृद्धि गरी १९ खर्ब ६० करोड सिलिङ तोकिएको छ । स्रोत सुनिश्चित हुने विषयमा शङ्का छ ।...
नेपालमा खेसरीलाई ठाउँ वा समुदाय विशेषका आधारमा ‘मटरा’ वा ‘लतरी’ पनि भन्ने गरिन्छ । यसको अंग्रेजी नाम Grasspea हो भने वैज्ञानिक नाम हो,Lathyrus sativus L। । यो कोसेबाली वा दलहनबाली...
उपभोक्ताको हकहितका लागि सरकारले कानुनी उपचार थालेको छ । कुनै पनि वस्तु तथा सेवा लिँदा नागरिकको जिउ, ज्यानमा हानि नोक्सानी हुन गए त्यसको परिपूरणका लागि कानुनी उपचारको व्यवस्था प्रभावकारी कार्यान्वयन...
वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन (ईआईए) भनेको कुनै पनि मानवीय गतिविधिबाट वातावरणमा हुनसक्ने सकारात्मक तथा नकारात्मक प्रभावको दायरा र गहिराइ मापन गर्ने कार्य हो । कुनै पनि उद्योग व्यवसाय वा विकास निर्माणसम्बन्धी...
स्थानीय सरकारले सङ्कलन गर्ने राजस्व आन्तरिक स्रोततर्फ हुन्छ । राजस्व सङ्कलनलाई राजस्व प्रशासनको क्षमताका आधारमा बढाउन सकिन्छ । राजस्व बाँडफाँटको पनि स्रोत हुन्छ । दहत्तर बहत्तर र घरजग्गा रजिस्ट्रेसन पनि...