exclusive एक्सक्लुसिभ स्टोरी Unicode Converter युनिकोड Date Converter मिति रूपान्तरण
शनिबार, ०८ वैशाख २०८१
search EN
ताजा लोकप्रिय
  • ताजा
  • लोकप्रिय
२४ घन्टाका ताजा अपडेट

अर्थ-विचार

शिथिल अर्थतन्त्रको उत्थानका लागि लचिलो मौद्रिक नीतिको प्रतीक्षा

शिथिल अर्थतन्त्रको उत्थानका लागि लचिलो मौद्रिक नीतिको प्रतीक्षा

काठमाडौँ । मुलुकको अर्थतन्त्रमा ८१ प्रतिशत योगदान गरिरहेको तथा देशमा ९० प्रतिशतको हाराहारीमा रोजगारी प्रदान गरिरहेको निजी क्षेत्र अहिले चरम आर्थिक मन्दीबाट गुज्रिरहेको छ । मागमा आएको अकल्पनीय कमीका कारण उद्योगहरुले आफ्ना उत्पादन घटाउनु परेको ...

सबैका लागि ‘आरजु चामल’

सबैका लागि ‘आरजु चामल’

नेपाली किसानलाई निर्वाहमुखीबाट व्यावसायिकतातर्फ उन्मुख गराउन र आमउपभोक्तालाई आयातितभन्दा गुणस्तरीय, स्वादिलो र निकै सस्तोमा चामल उपलब्ध गराउन हामीले आरजु चामल बजारमा ल्याएका छौँ । समय क्रमसँगै प्रविधिले ठूलो फड्को...
लम्पी स्किनले ल्याएको सङ्कट र सरकारी मौनता

लम्पी स्किनले ल्याएको सङ्कट र सरकारी मौनता

पछिल्लो समय मनाङमा देखिएसँगै लम्पी स्किन रोग नेपालका ७७ वटै जिल्लामा पुगेको छ । योसँगै यसको चर्चा र चासो सबैतिर बढ्दै गहिरहेको देखिन्छ । लम्पी स्किन रोग क्याप्रिपक्स नामक भाइरसको...
जलवायु परिवर्तन र धानको खाद्यसत्तामा सङ्कट

जलवायु परिवर्तन र धानको खाद्यसत्तामा सङ्कट

आज असार १५ । हरेक वर्ष उत्पादन, उत्पादकत्वलाई प्रोत्साहन गर्न र किसानको मनोबल उच्च बनाई श्रमको सम्मान गर्ने उद्देश्यले कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयले २०६१ सालदेखि असार १५ गते धान दिवस...
रैथाने बालीलाई ब्रान्डिङ गर्न कसरी सकिन्छ ?

रैथाने बालीलाई ब्रान्डिङ गर्न कसरी सकिन्छ ?

नेपाली अर्थ–व्यवस्थाको मेरुदण्ड हो, कृषि क्षेत्र । यसपालिको बजेटमा सरकारले ‘रैथानेमा गर्व गरौँ’ भन्ने नारालाई पनि विशेष हाइलाइट गरेको छ । केही खाद्यबालीलाई उद्धृत गर्दै त्यसको ब्रान्डिङ गरी उत्पादन र...
किन आवश्यक छ कृषि काउन्सिल ?

किन आवश्यक छ कृषि काउन्सिल ?

नेपालको जनगणना २०७८ अनुसार नेपालको सक्रिय जनसङ्ख्याको ५०.१ प्रतिशत कृषक रहेको बताइएको छ । प्रत्यक्ष र परोक्ष रूपमा खाना र खेतीपातीभन्दा पर मानव जातिको परिकल्पनासम्म पनि गर्न सकिन्न । त्यसैले...
संसदीय क्षेत्र पूर्वाधार विकास कार्यक्रमको सर्वत्र विरोध किन ?

संसदीय क्षेत्र पूर्वाधार विकास कार्यक्रमको सर्वत्र विरोध किन ?

जेठ १५ गते संयुक्त सदनमा अर्थमन्त्रीले बजेट पेस गर्दा थुप्रै प्रावधानमा सांसदहरूले टेबुल ठोकिरहे । त्यसमध्ये एउटा प्रावधान थियो– संसदीय क्षेत्र पूर्वाधार विकास कार्यक्रम । यो कार्यक्रम धेरै माननीयहरूले खुसी...
आम्दानी र खर्चको अवस्था हेर्दा आगामी वर्षको बजेट चुनौतीपूर्ण देखिन्छ

आम्दानी र खर्चको अवस्था हेर्दा आगामी वर्षको बजेट चुनौतीपूर्ण देखिन्छ

मलाई थाहा छ, यो बजेटका आफ्नै सीमाहरू छन् । बजेटले संयुक्त सरकारमा सहभागी राजनीतिक दलका दृष्टिकोणहरूलाई प्रतिनिधित्व गरेको छ । सत्ता सहकार्यमा रहेका दलहरूका ‘पोलिटिकल फिलोसोफी’हरू फरक फरक छन् ।...
कुन व्यवस्थाले हटाउँछ बेरोजगारीको समस्या ?

कुन व्यवस्थाले हटाउँछ बेरोजगारीको समस्या ?

राज्य र सम्पत्तिको उत्पत्तिसँगै अर्थराजनीतिक एवं सामाजिक अवधारणाका रूपमा उदय भएको ‘बेरोजगार’ अहिलेको पुँजीवादी विश्व प्रणाली र त्यसको राजनीतिक एकाइका रूपमा रहेको नेपालको एउटा विकराल समस्या हो ।  विश्वभरि...
सेयर बजार सुधारको अपेक्षा

सेयर बजार सुधारको अपेक्षा

केही वर्षअघि पुँजी बजारको ८० प्रतिशतभन्दा ज्यादा हिस्सा बैङ्क, वित्तीय संस्था र बिमा कम्पनीले ओगटेको थिए । बैङ्क, बिमा जस्तो मुद्राको मात्रै कारोबार गर्ने सेवामूलक क्षेत्रको सेयर बजारमा अहिले हिस्सा...
कृषि क्षेत्रमा बजेट : रासायनिकलाई नगद, प्राङ्गारिकलाई नारा

कृषि क्षेत्रमा बजेट : रासायनिकलाई नगद, प्राङ्गारिकलाई नारा

अघिल्ला वर्षहरूमा जस्तै अबका केही दिन चियापसल, कार्यालय, बस बिसौनीहरूमा बजेटका चर्चा हुने छन् । केही हप्तापछि बजेट भाषण मधुरो हुँदै जाने छ भने मानिसको दैनिकि जस्ताको तस्तै वा अझ...
किसानका लागि संवैधानिक र कानुनी हक कति छन् ?

किसानका लागि संवैधानिक र कानुनी हक कति छन् ?

नेपालको  संविधान र विभिन्न ऐन–कानुनमा किसानका केही हक–अधिकार सुनिश्चित गरिएको छ, तर सो बारेमा जानकारी नहुँदा किसान आफ्नो अधिकारबाट वञ्चित हुनुपरेको छ ।  किसान अधिकार भन्नाले परम्परागत तथा आर्जित...
बाह्य प्रजातिको वृक्षारोपण र रैथानेको योगदान

बाह्य प्रजातिको वृक्षारोपण र रैथानेको योगदान

चैत अन्तिम सातादेखि वैशाख दोस्रो सातासम्म साल (सखुवा) को फूलले रङ्गीन र बास्नामय बनेको चुरे तथा तराईका सालको वनले निकै चर्चा पायो । साल फुलेर ढकमक्क भएका डाँडा, वन–पाखाका निकै...
युवाहरूले किन देखेनन् देशमा भविष्य ?

युवाहरूले किन देखेनन् देशमा भविष्य ?

सार्वजनिक मञ्चहरूमा युवाहरूको सन्दर्भमा बोल्नेहरूमध्ये धेरैले युवा भनेका देशका कर्णधार, देशको भविष्य, आर्थिक विकासको मेरुदण्ड हुन् भनिरहेका हुन्छन् ।  हुन पनि हो, युवा जनशक्ति विना देशको विकास निर्माण कठिन...
आगामी वर्षको बजेटलाई सुधारको प्रस्थान विन्दु बनाउनुपर्छ

आगामी वर्षको बजेटलाई सुधारको प्रस्थान विन्दु बनाउनुपर्छ

मुलुकको वृहत् आर्थिक परिसूचकहरूले अर्थतन्त्र प्रतिकुलतातिर गइरहेको देखाइरहेको समयमा हामी आगामी आर्थिक वर्षको बजेटको तयारी गर्दैछौँ । मूलतः उद्योग, निर्माण र व्यापार क्षेत्रमा देखिएको सङ्कुचनले पछिल्ला तीन त्रैमासमा अर्थतन्त्र ऋणात्मक रहेको...
निष्क्रिय कर्जा : पहिचान र निराकरण

निष्क्रिय कर्जा : पहिचान र निराकरण

१. विषय प्रवेश बैङ्क वित्तीय क्षेत्र र समग्र अर्थ बजारमा निष्क्रिय कर्जाको बारेमा चर्चा परिचर्चा हुने गरेको छ । यसै सन्दर्भमा निष्क्रिय कर्जा के हो, यस्ता कर्जा वृद्धि हुनका...
आर्थिक मन्दी, नयाँ बजेट र नागरिक अपेक्षा

आर्थिक मन्दी, नयाँ बजेट र नागरिक अपेक्षा

आर्थिक वर्ष २०८०–८१ का लागि बजेट निर्माणको कार्य भइरहेको छ । बजेट बनाउन अर्थमन्त्रालय मताहातको टिम लागिरहेको छ । आम रूपमा बजेटका नीति कार्यक्रमका लागि सुझावसमेत मागिएको छ । यद्यपि...
पिताजीको स्वप्नबाटिका ‘नर्भिक’

पिताजीको स्वप्नबाटिका ‘नर्भिक’

–बसन्त चौधरी नर्भिक अस्पतालको तीसौं वर्ष प्रवेशको यो सुखद उपलक्ष्यमा आज यहाँहरूमाझ म देख्दैछु– मेरा पिताजीले देख्नुभएको सपना, जसमा जीवनको दृढता, रोगमुक्ति, रोगसँग लड्न समर्थ नेपालको परिकल्पना र स्वस्थ...
सामान्य सुधारबाट पर्यटन क्षेत्रमा गर्न सकिने कायापलट

सामान्य सुधारबाट पर्यटन क्षेत्रमा गर्न सकिने कायापलट

पर्यटन क्षेत्रको विकास नेपालको आर्थिक विकासका लागि मूल आधार हो । भौगोलिक विविधता, प्राकृतिक स्रोत र सांस्कृतिक विविधताले विश्वका कुनै पनि मुलुकका पर्यटकलाई नेपालमा भरपुर मनोरञ्जन दिन सक्ने अवस्था छ...
बिजुली निर्यातमा देखिएका समस्या समाधान गर्दै जानुपर्छ

बिजुली निर्यातमा देखिएका समस्या समाधान गर्दै जानुपर्छ

विश्वमा सदिऔंदेखि ऊर्जाको व्यापार हुने गरेको छ । ऊर्जाको व्यापारले विश्वको आर्थिक, राजनीतिक र भू–राजनीतिक परिदृश्य नै बदलिएको इतिहास छ । विश्वका सबै राष्ट्रले ऊर्जाको व्यापार गर्दै आइरहेका छन् ।...
आर्थिक समृद्धिको आधार : राजनीतिक स्थायित्व, लगानीमैत्री वातावरण र पूर्वाधार

आर्थिक समृद्धिको आधार : राजनीतिक स्थायित्व, लगानीमैत्री वातावरण र पूर्वाधार

यतिबेला हामी नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघको नयाँ नेतृत्व चयनको संघारमा छौँ । सातै प्रदेशमा महासंघको नेतृत्व चयन भइसकेको छ । चैत्र २८ र २९ गते काठमाडौँमा आयोजना हुने महासंघको साधारणसभाले...
साना उद्योगको विकासमा सहकारीको लगानी

साना उद्योगको विकासमा सहकारीको लगानी

लघु घरेलु तथा साना उद्योगले मुलुकको अर्थतन्त्रमा उल्लेख्य योगदान पुर्‍याएको छ । नेपालको संविधान, २०७२ ले आर्थिक विकासका तीन खम्बामध्ये सहकारीलाई एउटा खम्बाको रूपमा परिभाषित गरेको छ । अर्थतन्त्रको बलियो आधार...
प्रतिष्ठाको जोखिममा बैङ्किङ क्षेत्र

प्रतिष्ठाको जोखिममा बैङ्किङ क्षेत्र

नेपालजस्तो सानो अर्थतन्त्र भएको देशमा नेपाल राष्ट्र बैङ्कले मर्जर तथा एक्युजिसनको नीति नलिँदा धेरै सङ्ख्यामा बैङ्क तथा वित्तीय संस्थाहरू सञ्चालनमा रहेका थिए । सानो अर्थतन्त्र, राष्ट्र बैङ्कको सुपरिवेक्षण सीमाका कारण...
कहिले फर्केला किसानको ‘सान’ ?

कहिले फर्केला किसानको ‘सान’ ?

चितवन जिल्लाका किसानले आफ्ना उत्पादनले न्यूनतम मूल्य पनि नपाएपछि माघ २० गते नारायणगढ सडकमा टमाटर, काउली, बन्दालगायतका उत्पादन पोखेर विरोध जनाए । यस्तै माघ २४ गते झापाका किसानले अन्डाले बजार...
आन्तरिक पुँजी निर्माण र बाह्य स्रोतको सहारा

आन्तरिक पुँजी निर्माण र बाह्य स्रोतको सहारा

दिगो आर्थिक वृद्धि तथा रोजगारीको लागि आन्तरिक पुँजी निर्माणको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण भूमिका रहन्छ ।  पुँजी निर्माणको आन्तरिक र वाह्य स्रोतमा आन्तरिक स्रोतको महत्व विशिष्टीकृत हुन्छ । अर्थशास्त्रीहरु वालिड हेजाजी...
मूल्य अभिवृद्धि कर एकल वा बहुदर ?

मूल्य अभिवृद्धि कर एकल वा बहुदर ?

नेपालमा मूल्य अभिवृद्धि कर लागु भएको २५ वर्ष पुगेको छ । यो कर १ मंसिर २०५४ मा १० प्रतिशतको एकल दरले लागु गरिएको थियो र त्यस दरलाई २०६१ मा बढाएर...
नेपालको पहिलो बैंकको अनवरत ८६ वर्षको यात्रा ...

नेपालको पहिलो बैंकको अनवरत ८६ वर्षको यात्रा ...

विश्वमा १७ औँ शताब्दीताका नै सुरु भएको बैंकिङ अभ्यास नेपालमा आइपुग्न २० औँ शताब्दीको पनि अन्त्यसम्म पर्खनुप¥यो । नेपालको बैंकिङ क्षेत्रमा अहिले जुन क्रान्ति भएको छ, यसको जग बसाल्ने काम...
लघुवित्तको बदनाम : धान खाने मुसा, चोट पाउने भ्यागुता

लघुवित्तको बदनाम : धान खाने मुसा, चोट पाउने भ्यागुता

 २०७८ चैत सम्मको तथ्याङ्क हेर्दा नेपाल राष्ट्र बैैंकबाट “घ” वर्गको इजाजत प्राप्त गरी स्थापना भएका ६५ लघुवित्त संस्था सञ्चालनमा छन् । यी लघुवित्त संस्थाले आफ्नो कुल ५०२० शाखामार्फत् ७७ जिल्लामा...
बेरुजु कसरी घटाउने, को जिम्मेवार ?

बेरुजु कसरी घटाउने, को जिम्मेवार ?

म विज्ञ त होइन तर यो क्षेत्रमा काम गरेको लामो समय भएको कारणले मैले तीन खालको बेरुजु देख्छु । एउटा पेश्की बेरुजु हो, त्यो धेरै नहोला । अर्को भनेको असुल...
डिजिटल नेपाल निर्माणमा नियमनकारी निकायको भूमिका

डिजिटल नेपाल निर्माणमा नियमनकारी निकायको भूमिका

विश्वमा डिजिटलाइजेसनको प्रवाह तीव्र गतिले भइरहेको छ । नेपालमा  यसको प्रवाह आशातीत गतिमा हुन सकेको छैन । यद्यपि हामी सम्पूर्ण सरोकारवालाहरू यस दौडमा सामेल भएका छौँ । पछिल्ला वर्षहरूमा हामीले...
कृषि उत्पादन र पशुपालनमा सरकार कहिलेसम्म बहिरो ?

कृषि उत्पादन र पशुपालनमा सरकार कहिलेसम्म बहिरो ?

एक तन्नेरीले गाई पालनबाट आम्दानी गर्न सक्ने ठान्थ्यो भने मलेसिया र खाडीमा वैदेशिक रोजगारीका लागि जान्थ्यो होला र ? म अमेरिकामा बस्दा सधैं यस्तै लाग्थ्यो । अहिले १० वर्षमा गाउँ फर्कंदा...
‘प्रश्नले मेरो देशप्रेमको भावना घटेको छैन’

‘प्रश्नले मेरो देशप्रेमको भावना घटेको छैन’

देशको वर्तमान आर्थिक अवस्थालाई हाम्रो क्षमता, स्रोत साधन, जनशक्ति र हामीसँग भएको पुँजीलाई प्रविधिसँग एकाकार गरेर जानुपर्ने आजको आवश्यकता हो । यसलाई परिचालन गरेर मात्र हामी हाम्रो अर्थतन्त्रलाई सुदृढ गर्न...
नारामा अल्झिएको धान दिवस

नारामा अल्झिएको धान दिवस

धान नेपालको प्रमुख बाली हो । देशको ७७ वटा जिल्लामध्ये मनाङ र मुस्ताङ बाहेकको ७५ वटा जिल्लामा धान खेती गरिन्छ । धान समुद्र सतह भन्दा ६० मिटर झापा जिल्लाको कचनाकेवलदेखि...
प्रयोगविहीन जग्गामा भेटिवरको खेतीः आर्थिक क्रान्ति सम्भव

प्रयोगविहीन जग्गामा भेटिवरको खेतीः आर्थिक क्रान्ति सम्भव

बाढी पहिरो र नदीको भेलका कारण नेपालमा बर्षेनी ठूलो परिमाणमा खेतीयोग्य जग्गा बगरमा परिणत भएर प्रयोगहीन अवस्थामा पुगिरहेको छ । अहिले नै करिब ५ लाख हेक्टर यस्तो जग्गा प्रयोगविहीन अवस्थामा...
घरको निर्माण लागत कसरी घटाउने ?

घरको निर्माण लागत कसरी घटाउने ?

भनाइ छ, “जतिसुकै लामो यात्रा पनि पहिलो पाईलाबाट सुरु हुन्छ ।”  ९० प्रतिशत मानिसहरूले सीमित पुँजीबाट नै घर निर्माण कार्य सुरु गर्दछन् ।  घडेरी खरिदपछि जीवनमा सबैभन्दा बढी खर्च हुने...
बजेटमा उत्पादित कृषिजन्य वस्तुको बजारको खै सुनिश्चितता ?

बजेटमा उत्पादित कृषिजन्य वस्तुको बजारको खै सुनिश्चितता ?

बजेट भनेको राज्यले अल्पकाल, मध्यमकाल र दीर्घकाल रूपमा विकासमा लिने नीतिलाई सहयोग गर्ने दस्ताबेज हो । त्यसैले आगामी वर्षको बजेटले यसअघि बिगारेको अर्थतन्त्रको बाटो सच्याउने व्यवस्था गर्नुपर्छ । बजेटले कृषि...
बंगलादेशबाट हामीले के सिक्ने ?

बंगलादेशबाट हामीले के सिक्ने ?

 दक्षिण एसियामा अहिले दुई वटा मुलुक आर्थिक अवस्थाका दृष्टिले दुई ध्रुवका उदाहरण बनेका छन् । श्रीलङ्का आर्थिक सङ्कटको उदाहरणका रूपमा चित्रण भइरहँदा बंगलादेश भने आर्थिक उन्नतिको उदाहरण बनेको छ । ...
नेपाल श्रीलंका जस्तो हुँदैन, सबै मिलेर अर्थतन्त्र सुधार्नु पर्छ

नेपाल श्रीलंका जस्तो हुँदैन, सबै मिलेर अर्थतन्त्र सुधार्नु पर्छ

हाम्रै जीवनकालमा हामी निकै ठुल्ठूला घटनाका प्रत्यक्ष साक्षी भयौँ । ठुल्ठूला राजनीतिक परिवर्तनदेखि भूकम्प तथा कोरोना महामारीको सामना गर्‍यौँ । कोभिडको कहालीलाग्दो परिस्थितिको सामना गर्‍यौँ । जनतालाई साथ दिने कुरामा...
‘नेपालको कूल निर्यातले पेट्रोलियम पदार्थको आयात पनि धानेको छैन’

‘नेपालको कूल निर्यातले पेट्रोलियम पदार्थको आयात पनि धानेको छैन’

अर्थतन्त्रमा सुधारका प्रारम्भिक संकेतहरु देखिन थालेको अवस्थामा २०७६ को अन्त्य देखि फैलिएको ‘कोभिड १९’ महामारीको संक्रमणले मुलुकको अर्थतन्त्रको प्रत्येक क्षेत्र प्रभावित हुन पुग्यो । अब त्यसको नकारात्मक असरबाट अर्थतन्त्रलाई पुनर्जीवित...
'एक दिगो, डिजिटल व्यापारको निर्माणमा ह्वावे'

'एक दिगो, डिजिटल व्यापारको निर्माणमा ह्वावे'

एशिया-प्यासिफिक डिजिटल रूपान्तरणका लागि अवसरहरूसित परिपक्व छ र महामारीले यसलाई गति दिएको छ । 5G स्केलमा रोल आउट हुँदा, कनेक्टिभिटि, क्लाउड, AI, कम्प्युटिङ र औद्योगिक एप्लिकेसनहरू सबै ICT क्षेत्रका लागि...
‘अर्थमन्त्रीलाई केही थाहा छैन भन्ने भ्रम नहोस्’

‘अर्थमन्त्रीलाई केही थाहा छैन भन्ने भ्रम नहोस्’

धितोपत्र बोर्डकै तत्कालीन नेतृत्वबाट शेयर कारोबारमा चलखेल भएको भन्ने सूचना आएपछि हामीले प्रारम्भिक अध्ययन गर्‍यौँ । हाम्रो पुँजीबजारका संरचनाहरू नियमन र सञ्चालन गर्ने निकायमै समस्या देखिए । ती समस्या समाधान...

भर्खरै