कोरोना लहरले नेपाल थलिएको एक वर्षभन्दा बढी भयो । अहिले त्यो उग्र लहर केही मत्थर भएको छ । इतिहासमा सङ्क्रामक रोगहरुको महामारी हुँदा पनि यस्तो उतारचाडव हुने गरेको पाइन्छ । जस्तै, स्पेनिस फ्लु ...
पछिल्लो समय नेपालमा स्तनपान गराउने आमाको सङ्ख्या क्रमशः घट्दै गएको छ । आमाहरूले आफ्ना बच्चालाई किन स्तनपान कम गराउन थाले ? स्तनपान नगराउँदा बच्चा र आमाको स्वास्थ्यमा कस्तो असर पर्छ...
केही दिनदेखि हामी कोरोनाको आक्रमकताबाट अलिकति भए पनि आरामको सास फेर्दैछौं। यसको अर्थ जोखिम पूर्णरुपमा हटिसकेको भन्न खोजिएको होइन। हाल पनि दैनिक केही सय...
आज विश्व क्यान्सर दिवस । हरेक वर्षको फेब्रुअरी ४ तारिखका दिन, संसारभर क्यान्सरसँग लडनका लागि जनचेतना फैलाउने तथा ऐक्यवद्धता जनाउने दिन पनि भनेर चिनिन्छ ।...
दशाननको 'हिप्पोकैम्पस'मा भगवती सीताको अनुहार 'रिफ्लेक्ट' गरिरहेको थियो तर सीताजी यति सजिलै त योगीहरुका चित्तमा पनि निवास गर्न आउनु हुन्न। उसलाई यस कुराको पूर्व संज्ञान थियो अतः उसले ...
चिसो मौसममा आँखा सुक्खा हुने, आँसु बग्ने लगायत विविध समस्या देखापर्छन् । तर यो चिसो मौसममै काठमाडौँ उपत्यकाको वायु प्रदूषणको तह उच्च...
कारोनाभाइरस, त्यसमा म्युटेन भई देखापरेका नयाँ स्ट्रेन तथा कोरोनाभाइरसका विरुद्ध बनेका भ्याक्सिनको विविध आयामहरुबारे रातोपाटीले विशेषज्ञहरुसँग कुराकानी गर्दै पाठकमाझ पस्कँदै आएको छ । यसै सन्दर्भमा...
काठमाडौँ । कोरोना सङ्क्रमणको त्रासका कारण र लामो समयसम्मको बन्दाबन्दीले आर्थिक, सामाजिक, राजनीतिक क्षेत्रमा प्रत्यक्ष असर पार्दा विभिन्न किसिमका समस्या सिर्जना भएका छन् । दैनिक जनजीविका...
के जाडो मौसममा तपाईंको पनि हातखुट्टाका औंला रातो हुने, सुन्निने, चिलाउने, पोल्ने वा घाउ भएर फुट्ने गर्छ ? जाडो याममा यो समस्याले कतिपय मानिसलाई...
अब मेरो पसलको सामान कसैले किन्दैनन्, साहुले मलाई सामान उधारोमा दिँदैनन्, मैले केही गर्न सक्दिनँ, अब ऋणमा चुर्लुम डुब्ने भए । यस्ता यावत ख्याल काठमाडौं उपत्यकाका...
काठमाडौं । शारीरिक विकास एउटा चरणमा पुगेपछि महिलामा रजस्वला सुरु हुन्छ । यसलाई ‘महिनावारी’ पनि भनिन्छ । साधारणतया किशोरी अवस्थामा पुगेपछि महिलामा महिनावारी सुरु हुन्छ । महिनावारी सुरु...
नेपालमा कोरोना भाइरस (कोभिड—१९) सङ्क्रमण भएर होम आइसोलेसनमा बस्नेको सङ्ख्या २५ हजार ३ सय ४७ जना पुुगेको छ । उपत्यका लगायत देशभरका आइसोलेसन सेन्टरका बेड धेरैजसो खाली छन्...
साधारण भाषामा भन्दा रगतमा गुलियोपना वा चिनी (सुगर) को मात्रा बढी भएपछि देखिने रोगलाई मधुमेह अर्थात डायविटिज भनिन्छ । रगतमा गुलियोपनाको मात्रालाई नियन्त्रण गर्न वा ठिकको अवस्थामा राख्नको लागि शरीरमा...
नेपालमा कोरोनाभाइरसको संक्रमण समुदायस्तरमा फैलिएका बेला हिन्दु धर्मावलम्बीहरुको महान् पर्व बडादसैँ सुरु भएको छ । कोरोना संक्रमण फैलन सक्ने सम्भावनालाई मध्यनजर गर्दै स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले सर्वसाधारणलाई अहिलेको दसैँ जो...
काठमाडौं । कोभिड संक्रमणबाट जोगिन दैनिक गतिविधिमा सुधार गर्दै खानपिनमा ध्यान दिनुपर्नेमा विज्ञहरुले जोड दिएका छन् । पछिल्लो समय संक्रमण बढ्दै गएको अवस्थामा रोगसँग लडने क्षमताको विकास गर्नु नै उत्तम...
काठमाडौं । कोरोनाभाइरस अर्थात् कोभिड–१९ महामारी विश्वभर फैलिएको छ । नेपालमा पनि कोरोना संक्रमित र यसबाट मृत्यु हुनेको संख्या दिन प्रतिदिन बढ्दै गएको छ । यो भाइरसको संक्रमण निको पार्ने खोप...
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले कोरोना संक्रमण भए–नभएको पत्ता लगाउनका लागि हाल पिसिआर परीक्षण गर्दै आएको छ । नेपालमा सरकारी तथा निजी प्रयोगशालाहरू मार्फत हालसम्म ३ लाख ८१ हजार...
कोरोना भाइरस समूहको सार्स–कोभी–२ नामक भाइरसले उत्पन्न गराउने कोरोना भाइरस रोग २०१९ अथवा कोभिड–१९ अहिले विश्वभर फैलिएर करोडौँलाई असर गरिसकेको छ । गत वर्षको डिसेम्बर दोस्रो साता उत्पन्न भएको यस...
अमेरिकामा झन्डै २७ वर्ष सङ्क्रामक रोगबारे प्राध्यापन, अनुसन्धान र उपचारमा खटिएका डा. जनक कोइराला कोरोना सङ्क्रमण सुरु हुनुभन्दा २ साताअघि नेपाल आएका थिए । नेपालका अस्पतालमा काम नगरे पनि हाल...
हामीले कोरोना सङ्कट बेहोरेको ६ महिना भइसक्यो । कोरोना भाइरस रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि यो विचमा पटक पटक लकडाउन तथा निषेधाज्ञा जस्ता विधिहरुको अभ्यास पनि गरियो । तर पनि कोरोना...
कोभिड–१९ अर्थात् कोरोनाभाइरसको महामारी फैलिएसँगै यसबाट बच्नका लागि नियमित रुपमा साबुनपानी तथा सेनिटाइजरले हात धुने बानीको विकास भएको छ । साबुनपानी भन्दा सेनिटाइजरले हात सफा गर्न सजिलो हुने हुुँदा सेनिटाइजरको...
काठमाडौं । कोभिड–१९ का कारण सिर्जित समस्याले कयौं मानिसमा मानसिक समस्या देखिन थालेको छ । कोभिड–९ अर्थात् कोरोनाभाइरस रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि सरकारले चार महिनासम्म जारी गरेको ‘लकडाउन’ र त्यस यताको...
बिगत ६ महिनादेखि हामीले कुनै न कुनै किसिमको लकडाउन भोगेका छौं । लकडाउन जहिले पनि २ देखि ३ हप्ता गर्दा पुग्ने थियो । त्यो समयमा रोग नियन्त्रण, राहत तथा...
- लकडाउन वा निषेधाज्ञा सरकारले तयारी गर्नको लागि २-३ हप्ता मात्र लगाउनुपर्ने बिकल्प हो । अब यसलाई अन्त्य गर्नुपर्छ । गास, बास र कपासको ब्यबस्था हरेक नागरिकलाई गर्नुपर्छ...
कोरोनाभाइरसको महामारीले मास्कको प्रयोगलाई अनिवार्य बनाइदिएको छ । भाइरसको संक्रमण रोक्ने एक प्रमुख उपाय मध्येको एक हो मास्कको प्रयोग । कोरोनाभाइरसको अहिलेसम्म कुनै खोप तथा अचुक औषधि छैन त्यसैले पनि...
अहिले कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण समुदाय स्तरमा फैलिसक्यो । प्रहरी सङ्गठन, स्वास्थ्यकर्मी, विभिन्न टोल बस्तीहरूमा भित्रभित्र फैलिरहेको छ । कोरोना नियन्त्रणका लागि सुरुवाती चरणबाटै कमजोरीहरू भएका छन् । सुरुमा प्लेनबाट...
कोरोना भाइरसले सिर्जना गरेको कोभिड–१९ महाव्याधिले सिंगो विश्वलाई हायलकायल बनाएको छ । स्वभाविक रुपमा नेपाल पनि त्यसबाट अछुतो छैन । खासगरी, पछिल्ला चरणमा नेपालमा कोरोनाको प्रकोप तीब्र भएर गइरहेको...
मानिसलाई सताउने विभिन्न रोगमध्ये मस्तिष्कघात अर्थात ब्रेन स्ट्रोक पनि एउटा समस्या हो । विश्वमा हरेक वर्ष यो रोगले धेरै मानिसलाई सताइरहेको हुन्छ । हामीले यो कस्तो रोग हो, यसका लक्षण...
कोरोनाभाइरसलाई कतिपयले सामान्य भाइरस त कतिपयले खतरनाक भाइरसको रुपमा वर्णन गर्दै आएको पाइन्छ । नयाँ खालको भाइरस भएका कारण यसका बारेमा अध्ययन, अनुसन्धान भइरहेको मात्र नभई तथ्यहरु पनि फरक फरक...
कोरोना भाइरस रोकथामका लागि जारी गरिएको लकडाउन खोलेपछि दैनिक ४ सयदेखि ५ सय कोरोना सङ्क्रमित थपिइरहेका छन् । विशेष गरेर सहरी क्षेत्रमा कोरोना सङ्क्रमणको दर अझ बढिरहेको छ भने मृत्युदर...
नेपालमा हालसम्म कोरोना झन्डै २५ हजारमा कोरोना सङ्क्रमण हुँदा ९५ जनाले ज्यान गुमाएका छन् । १६ हजार हाराहारी निको भएर घर फर्किएका छन् । विगतमा विशेष गरेर वैदेशिक रोजगारीबाट फर्किएका...
कोरोना संक्रमणबाट बच्नको लागि के गर्नुपर्छ भनेर सबै नागरिकलाई थाहा भइसकेको छ । मोबाइलको रिङ्ग टोन, स्वास्थ्य मन्त्रालयका प्रवक्ताको ठाडो उपदेश, संचार माध्यमदेखि बिज्ञहरुको अर्ति एकै छ, मास्क लगाउने, व्यक्तिगत...
विद्यार्थीकालमा एउटा नेपाली फिल्म हेर्ने अवसर जुर्यो । नाम नसम्झेको उक्त फिल्मका खलनायकले गाउँकी एउटी गोरी गोरी युवतीलाई सोधेको देखिन्छ ‘तिमी के खान्छौ हौ अनि यति हृष्टपुष्ट र राम्री भएकी...
सरकारले आज रातिबाट लागु हुनेगरी लकडाउन अन्त्य गरेको छ । कोरोना संक्रमणको समुदायमा व्यापक परीक्षण गरेर वास्तविक अवस्था थाहा नपाई गरिएको यो निर्णय हतारयुक्त र अपरिपक्व देखिने जनस्वास्थ्य विज्ञ डा....
काठमाडौं उपत्यकामा विगत ५ महिनादेखि छिट्टफुट्ट मात्रै कोरोना संक्रमित भेटिएका थिए । करिब एक हप्ता यता उपत्यकाका २३ स्थानमा कोरोना संक्रमित फेलासँगै जनस्वास्थ्य विज्ञहरुले संक्रमण समुदायस्तरमा फैलिएको आशंका गर्न थालेका...
पछिल्लो समय आत्महत्या दर ह्वात्तै बढेको छ । विगत केही दिनलाई मात्र हेर्ने हो भने पनि हरेक दिनजसो १६ जनाले आत्महत्या गर्ने गरेको प्रहरीको तथ्याङ्क छ । आर्थिक वर्ष...
केहीदिन अघि संसदमा सांसदहरुको प्रश्नको जवाफ दिने क्रममा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले कोरोनाभाइरसको संक्रमण र नेपालीहरुको इम्यूनिटी पावरबारे लामो प्रवचन दिए । उनले नेपालीहरुको रोग प्रतिरोधी क्षमता (इम्यूनिटी पावर) बलियो...
एक्काइसौं शताब्दीकै सबैभन्दा भीषण महाव्याधिको रुपमा देखापरेर सारा संसारभरि आतंक मच्चाइरहेको सार्स–कोभ–२ भनिने कोरोनाभाइरसका बारेमा हालसम्म पूर्णरुपमा थाहा पाउन सकिएको छैन । एकातिर यस भाइरसले संसारभरिमा ८७,६८,२६५ जनालाई संक्रमित तुल्याइसकेको...
केहीदिन यता काठमाडौंलगायत देशका मुख्य सहरका सडक तातेका छन् । ‘इनअफ इज इनअफ’ नारासहित निस्किएको हुल कुनै राजनीतिक पार्टीबाट स्वचालित भन्दा पनि स्वतस्फूर्त निस्किएको आक्रोश हो भन्ने प्रष्ट देखिन्छ ।...
कोभिड–१९ रोग लगाउने सार्स–कोभ–२ नाम दिइएकाे कोरोनाभाइरसका संक्रमणबारे विभिन्न भ्रम तथा सत्य बाहिर आइरहेका छन् । कोरोना भ्रमको भूमरीमा परेका आम नागरिक हरेक सेकेन्ड डरको डरलाग्दो समस्याबाट ग्रसित हुँदै आएका...
लकडाउनका कारण अहिले ‘वर्क फ्रम होम’ को अवधारणालाई प्रयोग गरिएको छ । यो अवस्थामा कामकाजी अझ भन्नुपर्दा महिलाहरु कार्यालयको काम, घरको काम अनि बालबालिकाको स्कूल पनि घर मै हुँदा ट्रिपल...