हामी आजको वामपन्थको कुरा गर्दैछौँ । आजको वामपन्थलाई कसको आँखाबाट हेर्ने, वृद्ध वा ज्येष्ठ कमरेडको आँखाबाट कि युवाहरूको आँखाबाट ? हामी मञ्चमा बस्नेहरूले उमेर समूहका हिसाबले झन्डै झन्डै प्रौढहरूको आँखाबाट आजको वामपन्थको कुरा गर्दै ...
४७ वर्षअघि आजकै दिन (२०३३ साल पुस १६ गते) बीपी कोइराला, गणेशमान सिंह र केही कांग्रेस कार्यकर्ता राष्ट्रिय मेलमिलापको नीति लिएर स्वदेश फर्केका थिए । बीपीलाई विमानको ढोकैबाट पक्राउ गरी...
महेन्द्र राजमार्ग अहिले पूर्व–पश्चिम राजमार्गको नामले चिनिएको छ । पूर्वमा सप्तकोशीपारि र पश्चिममा बलानपारि फैलिएको सप्तरी जिल्ला अहिले कोशी र बलान नदीबिच समेटिएको छ । सप्तरीको शिरान चुरे पवर्तको फेदैफेद...
पारदर्शी पर्दाभित्र एक जोडी स्त्री आत्ममुग्धताको अवस्थामा देखिन्छन् । उनीहरूले बिस्तारै शरीरको भाषामार्फत आफ्ना आनन्द र पीडाहरूलाई अभिव्यक्त गर्न थाल्छन्, क्रमशः पीडाको एउटा चरमोत्कर्षमा पुग्छन् र पारदर्शी पर्दा च्यात्छन् ।...
काठमाडौँ । नेपाली कांग्रेस जाजरकोटकी सांसद मैना कार्कीले हालै त्रिभुवन विश्वविद्यालयले गरेको ४९ औँ दीक्षान्त समारोहमा भाग लिइन् । राजनीतिक शास्त्रमा एमए गरेकी उनको पीएचडी गर्ने धोको पनि छ तर सांसदको...
काठमाडौँ । ‘कृष्णप्रसाद भट्टराईको भौतिक सम्पत्ति भनेको– केही पुस्तक, एउटा दराज, एउटा बिछ्यौना, डायरी राख्ने एउटा टिनको बाकस, ओढ्ने छाता र पानी खाने माटाको सुराही मात्र हो । उनी प्रधानमन्त्री...
२०३५ सालतिर । असहायजस्तै देखिने एउटी महिलाले उपचारको अपेक्षासहित नरदेवी चिकित्सालयको प्राङ्गणमा पाइला राखिन् । त्यहाँ भर्ना भएर उपचार गर्न कोही अभिभावक साक्षी बस्नुपथ्र्यो । सुन्निएको शरीर, मैली–निन्याउरी, कपाल झ्याम्ल्याङ्ङ...
दिवंगत मूर्धन्य कलाकारहरूको स्मृति दिवस मनाउने चलन नेपालमा भित्रिसकेको छैन, १३औँ शताब्दीका कलाकार अरनिकोलाई यदाकदा सम्झनेबाहेक । यसपालि भने ‘नेपाल ललित कला प्रज्ञा प्रतिष्ठान’ले दिवंगत कलाकार पुरन खड्का (वि.सं. २०१२–२०७३)का...
कमसेकम म आफूलाई ढाँट्दिनँ । म खसोखास राजनीतिक चोर हुँ । अहिले चुनावी आचारसंहिताले मलाई तँ मौन अवधिमा बस् भनेको छ । त्यसैले अहिले आफैँसँग आफ्नो पौरख, आफ्नो दौलत, आफ्नो...
पुर्खाहरूको भनाइमा १२ वर्षमा खोला फर्किन्छ । सात वर्ष थपेर म १९ वर्षपछि गाउँ फर्किएँ । लगभग दुई दशकमा धेरै परिवर्तन भएछ । एउटै कुरा परिवर्तन भएनछ- मेरो मन ।...
‘नेपालमा ऊनबाट बनेका वस्तुको बेपार विदेशमा चलेको वर्णन अहिलेभन्दा २३०० वर्ष पहिलेदेखि पाइएको छ । कौटिल्यले नेपालमा बनेका आठपाटे राडी, घुमराडी असल हुन्छन् भनी लेखेका छन् । बौधायनले उत्तरका मानिसहरू...
काठमाडौँ । श्री ३ वीरशमशेरले सामवेदको यज्ञ गर्ने भए । यसका लागि विद्वान् व्यक्ति को छ भनी खोज्दा पं. देवचन्द्र रेग्मी (१९२६–१९८४) को नाम वीरशमशेरको कानमा पुग्यो । देवचन्द्रले बनारसमा...
मल्लकालमा आम जनताबीच कामको बाँडफाँड गर्दा चित्रकारिताको काम भएको नेवार समुदायभित्रको चित्रकार थरधारीमा पर्न गयो । तत्पश्चात नेवार समुदायका अनुष्ठान तथा संस्कृतिका लागि आवश्यक चित्र बनाउने काम चित्रकार थरधारीले गर्दै...
भूमिका लेखिदिनु भनेर खाममा पैसा हालेर ल्याउँछन्, भूमिका लेख्दा आफूले देखेको कुरा लेख्दा नराम्रो भयो भने भोलिदेखि बोलचाल बन्द हुन्छ । लेखेर पठाएको पनि नराम्रो जतिलाई काटेर राम्रो बनाएर छापिदिन्छन्...
(पत्रकारितामा विश्वव्यापी बहस छ — रिपोर्टिङका क्रममा ‘आत्महत्या प्रयास, आत्महत्याको प्रयास असफल’ जस्ता वाक्यांशको प्रयोग गर्नु गलत हो । किनभने यस्ता वाक्यांशले आत्महत्यालाई सफलताको रूपमा अर्थ्याउँछ । यो आलेख यसैसँग...
म सूचना विभागमा डाइरेक्टर थिएँ । एक दिन कार्यालयका पिउन (कार्यालय सहयोगी)ले मलाई एउटा चिट ल्याएर दिए, त्यसमा ‘नारायणगोपाल’ भनेर लेखिएको थियो । नारायणगोपालजीका गीतहरू मैले सुन्दै आइरहेको थिएँ ।...
जीवन (सविन राई)लाई आफ्नी समलिङ्गी प्रेमिका (विमल)ले डरछेरुवा भन्दै बेसरी धकेलिदिन्छे । जीवन लडेर बेहोसजस्तै हुन्छ र दुईवटा मानसिक संसारमा पुग्छ । मानसिक रूपमा उकुसमुकुसको संसार छ एउटा, जहाँ उसले...
काठमाडौँ । सरकारले २० वर्ष पुराना सवारी साधनलाई सडकमा गुड्न नदिने कानुन ल्याए पनि आजसम्म त्यो कार्यान्वयन हुन सकेको छैन । २०७१ साल फागुन १८ गते नेपाल राजपत्रमा एक सूचना...
काठमाडौँ । आर्थिक वर्ष २०७४/७५ को पहिलो दिन अर्थात् २०७४ साउन १ गते विशेष अदालतमा एउटा मुद्दा पर्यो । अधिकारसम्पन्न भनिएको कर फर्छ्यौट आयोग, २०७१ का अध्यक्ष र दुई सदस्यले...
काठमाडौँ । कुनै पनि अवरोध सिर्जना हुन नदिई प्रमुख प्राथमिकतामा राखिएका आयोजनालाई सरकारले राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाको नाम दिएको छ । यी आयोजनामार्फत आर्थिक प्रतिफलका हिसाबले राष्ट्रको मुहार फेर्ने अपेक्षा गरिएको छ...
‘मैले सपना देख्छु, कुशलले त्यसलाई पूरा गर्छ,’ करातेकी प्रशिक्षक तारा गुरुङले आफ्नो सफलताको सिँढीमा श्रीमान् कुशल श्रेष्ठलाई अगाडि लगाउँछिन् । कराते खेल जगतमा तारा र कुशल जोडीको संघर्ष र...
दुई साताअघि मैले दुईदिने धुलिखेलको यात्रा गरेँ । पर्यटन रमाउने धुलिखेलको भट्टेडाँडामा गरिएको कला प्रदर्शनी हेर्नका लागि मलाई कलाकार रवीन्द्र श्रेष्ठबाट विशेष निमन्त्रणा आएको थियो । सुनसान डाँडामाथि टक्रक्क...
एकथरी छाँटका मनुवामा छिटो नाम र सके दाम पनि कमाउने रहर दिन दुगुना रात चौगुना बढ्दोे छ । झटपट नाम–दाम कमाउने यिनको सजिलो माध्यम बनेको छ लहडी कविता । ...
भक्तपुर नगरपालिकाबाट के सिक्ने ? भक्तपुरबाट किन सिक्ने ? भक्तपुर के हो र सिक्ने ? भक्तपुरको आगत र विगत के हो ? आजको दलाल, आसेपासे पुँजीवादी समाजमा समाजवादउन्मुख मोडल सिकाइको...
एकादशी भनेको देवीको नाम हो । यसै कारणले सबै एकादशीको नाम स्त्रीलिङ्गी देखिन्छ । यस विषयमा एउटा कथा छ । सत्य युगको कुनै एक समयमा देवर्षि नारदजीले ब्रह्माजीबाट एकादशीका विषयमा...
सर्लाही, नेपालगन्ज, अलिअलि पहाडतिर पनि र धरानमा एक खालले कन्फ्लिक्ट चलिरहेको छ । कतिपय भूमिगत खालका कन्फ्लिक्ट पनि छन्, ती कुनै बेला निस्कन सक्छन् । गाईको मासु खान हुने कि...
काठमाडौँ । प्रतिनिधि सभा सदस्य लालवीर चौधरीले आफू कहिल्यै सांसद बन्ने सपना देखेका थिएनन् । २०४९ सालमा पोखरामा एक ज्योतिषीले हात हेराउँदा राजनीतिमा राम्रो छैन भने पनि उनी कुनै पार्टीमा...
पञ्चायती शासनविरुद्धको आन्दोलन भुसको आगोजस्तै फैलिरहेको थियो । धुवाँ पुतपुत्याएको गन्ध वा सुराकी पाए प्रहरी पुगिहाल्थे । भूमिगत राजनीतिमा लागेका प्रदीप ज्ञवालीको घरमा पनि प्रहरी छापा मार्न पुग्यो । घरमा...
काठमाडौँ । तत्कालीन राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले उद्घाटन गरेको गणतन्त्र नेपालको स्मारक सञ्चालनमै नआई जीर्ण बनेको छ । २०७६ जेठ १५ गते केपी ओली सरकारको पालामा निर्माण कार्य नसकिँदै हतारमा राष्ट्रपतिबाट...
पूर्वसचिव गोपी मैनालीले रमेश विकललाई नेपाली कथा क्षेत्रका महानायक भनेका छन् । रमेश विकलका ५२ वटा कृति सबै अध्ययन गरेर उनले सो निष्कर्ष निकालेको बताउँछन् । त्यो अध्ययन गरेपछि उनले...
छठ पर्व हरेक वर्ष कार्तिक शुक्ल चतुर्थीदेखि चार दिनसम्म मनाइन्छ । यस वर्ष (२०८०) यो पर्व मङ्सिर २ र ३ गते परेको छ । षष्ठीका दिन अस्ताउँदो सूर्यलाई सप्तमीका दिन...
ऋग्वेदको दसौँ मण्डलको ३४औँ सूक्तभरि जुवाडेको निन्दा गरिएको छ - जुवाडेलाई सासूले हपार्छे । सुन्दर पत्नीले छाडिदिन्छे । जुवाडेलाई कसैले ऋणमा पत्याउँदैन । ...जुवाडे अरुकी सुखी पत्नी र राम्रो घर...
कुुकुर किन पाल्ने ? जवाफ विभिन्न आउन सक्छन्– कुकुर पाल्नु मेरो सोख हो, घरको सुरक्षाका लागि पालेको हुँ । कुकुर पाल्नु ‘कल्चर’ र ‘प्यासन’ हो । कतिले कुकुर पाल्नुलाई फेसनको...
काठमाडौँको बबरमहलस्थित नेपाल आर्ट काउन्सिलमा भर्खरै (सेप्टेम्बर ३० देखि अक्टोबर २०, २०२३) अति विशिष्ट कलाकार प्रमिला गिरीको ‘थ्रु माई थर्ड आई’ नामक बृहत् एकल कला प्रदर्शनी सम्पन्न भयो । ...
काठमाडौँ । समाजमा रक्सी पिउनुलाई नकारात्मक नजरले हेरिन्छ । अभिभावकले आफ्ना छोराछोरी र आफन्तजनलाई अल्कोहल नपिउन सल्लाह दिन्छन्, निगरानी गर्छन् र चेतावनीसमेत दिन्छन् । सरकारले पनि अल्कोहल पिउनु स्वास्थ्यका दृष्टिले...
तिहारलाई दीपावली पनि भनिन्छ । यो पर्व हिन्दुहरूको दसैँ पछिको ठूलो हो । कोजाग्रत पूर्णिमाको १५ दिनपछि अथवा कार्तिक कृष्ण त्रयोदशीबाट सुरु हुने यो पर्व यस वर्ष (२०८०) कात्तिक २४...
नेपाल भ्रमणमा रहँदा संयुक्त राष्ट्र संघका महासचिव एन्टोनियो गुटेरेसको चासो खासगरी जलवायु परिवर्तनको विषयमा थियो । उहाँले इम्जाताल लगायतलाई हेलिकप्टरबाट निरीक्षण गर्नुभयो । स्याङ्बोचेस्थित ‘एभरेस्ट भ्यु होटल’मा ब्रेक फास्ट गर्दा...
पोखरा । प्रदेशसभाका पूर्वसदस्य इन्द्रधारा विष्टको परिवारमा अघिल्लो वर्ष विदेशमा ५ जना बच्चा जन्मिए । त्यो वर्ष लोमन्थाङमा २ जना मात्रै बच्चा गाउँमा जन्मिए । अझै अनौठो के छ भने...
काठमाडौँ । काठमाडौँको कलंकीदेखि कोटेश्वर र कोटेश्वरदेखि सूर्यविनायक सडक ६ लेनको बनाइएको छ । ६ लेनको सडक भएपछि सवारीसाधनहरू तीव्र गतिमा गुडाउँदा ती स्थानमा हुने दुर्घटनामा पनि अत्यधिक वृद्धि भएको...
हामीकहाँ सरकारले इन्जिनियरिङ सम्बन्धमा चासो दिन थालेको सय वर्ष भयो । चन्द्रशमशेरका पाला १६ कात्तिक १९८० को एक सामग्री अनुसार, दुई विद्यार्थी (सुर्जेजंग थापा क्षेत्री र जतकराज श्रेष्ठ)लाई ‘बक्स’ शीर्षकमा...
मेरो घरमा शान्तदास मानन्धरको प्रेमिल नाम ह्याटवाल हुलाकी हो, झोले ह्याटवाल हुलाकी । यो नाम जुराइदिएको मैल्यै हो । मेरा छोराछोरी साना छ“दा शान्तदासजी मकहाँ आइरहन्थे । शिरमा ह्याट, देहमा...