exclusive एक्सक्लुसिभ स्टोरी Unicode Converter युनिकोड Date Converter मिति रूपान्तरण
सोमबार, १७ वैशाख २०८१
search EN
ताजा लोकप्रिय
  • ताजा
  • लोकप्रिय
२४ घन्टाका ताजा अपडेट

रातोपाटी स्पेसल

चम्किएको सरकारको शिथिल यात्रा, चर्चित काण्डहरू ओझेलमा

चम्किएको सरकारको शिथिल यात्रा, चर्चित काण्डहरू ओझेलमा

काठमाडौं । तेस्रो पटक प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले पहिलो निर्णय नै सुशासन, सेवा प्रवाह र आर्थिक समृद्धिका लागि सरकार प्रभावकारी ढंगले अघि बढ्ने भनेर गरेका थिए । २०७९ पुस १० मा प्रधानमन्त्री ...

सम्झनाको तरेलीमा निर्मल लामा–२

सम्झनाको तरेलीमा निर्मल लामा–२

बत्तीस सालको कुरा हो । म कीर्तिपुरमा एकवर्षे बीएड तालिम लिँदै थिएँ । झापामा झोक्की तन्नेरीहरूले खुकुरी उठाएपछि त्यस घटना प्रक्रियाको चरित्रलाई लिएर झापाली र चौथो महाधिवेशनपन्थी माझ चर्को भनाभन...
नेपालमा भूगर्भशास्त्रको पढाइ कस्तो र जागिरको सम्भावना कति ?

नेपालमा भूगर्भशास्त्रको पढाइ कस्तो र जागिरको सम्भावना कति ?

अजिरकोट गाउँपालिका– ५, गोर्खाका प्रदीप देवकोटा हाल त्रिभुवन विश्वविद्यालय (त्रिवि)को भूगर्भशास्त्र केन्द्रीय विभागमा जनरल जिओलोजी (एमएससी जिओलोजी) अन्तर्गत स्नातकोत्तर फोर्थ सेमेस्टरमा अध्ययनरत छन् ।  बायोलोजी लिएर प्लस टु गरेका...
थारू समुदायको ‘गुरही’ पर्वमा प्रकृतिप्रेम

थारू समुदायको ‘गुरही’ पर्वमा प्रकृतिप्रेम

थारू समुदायमा विभिन्न चाडपर्व छन् । अहिले माघ (माघी) लाई नयाँ वर्षको रुपमा मान्न थालिएको छ । नभए पहिले पुर्खाहरुले गुरहीलाई वर्षको पहिलो चाड मान्थे । यसबारे एउटा भनाई छ,...
मनलागी विकास निर्माणले जोखिम बढ्दो

मनलागी विकास निर्माणले जोखिम बढ्दो

काठमाडौँ । पछिल्लो समय रिपोर्टिङका सन्दर्भमा केही भूगर्भशास्त्रीसँग संवाद गर्दा सबैको एउटै स्वर सुनियो — प्रत्येक स्थानीय तहमा वा चार–पाँचवटा स्थानीय तह हेर्ने गरी एउटा भूगर्भशास्त्रीलाई सरकारले खटाउनुपर्छ । दीर्घकालीन...
सर्रियलिस्ट आर्ट : यथार्थबाट एक कदम अगाडि बढ्दै ‘एब्सोल्युट रियालिटी’सम्म

सर्रियलिस्ट आर्ट : यथार्थबाट एक कदम अगाडि बढ्दै ‘एब्सोल्युट रियालिटी’सम्म

पहिलो विश्वयुद्धलगत्तै देखापरेको ‘अतियथार्थवादी कला’ (सर्रियलिस्ट आर्ट) लाई परिवर्तित मानव समाजको अवस्था, सोच आदिको प्रतिविम्बका रूपमा पनि हेर्ने गरिन्छ । त्यतिबेला परिवर्तित समाजको प्रत्याभूतिका रूपमा कला, साहित्य, नाटक लगायत कैयौँ...
साना दलको दुःख  : नेता छन्, कार्यकर्ता छैनन्

साना दलको दुःख  : नेता छन्, कार्यकर्ता छैनन्

काठमाडौं । २०४६ मा बहुदलीय प्रजातन्त्र पुनर्स्थापनापछि नेपालमा राजनीतिक दल खोल्ने प्रतिस्पर्धा तीब्र गतिमा अगाडि बढ्यो । ३० वर्षे निरंकुश पञ्चायती शासनकालमा दलहरूमाथि प्रतिबन्ध लागेको थियो । २०४७ को संविधानले...
नेपालको शिक्षामा मैथिली भाषाको भूमिका

नेपालको शिक्षामा मैथिली भाषाको भूमिका

यो लेखले नेपालकको शिक्षामा मैथिली भाषाको भूमिकाको विश्लेषण गर्ने प्रयास गरेको छ । मैथिली भारतीय आर्यभाषा परिवारको एउटा स्वतन्त्र र सम्पन्न भाषा हो । यो भाषा विशेष गरेर दक्षिण एसियाका...
नेपालमा सुनको खानी छ कि छैन, भए कहाँ छ ?

नेपालमा सुनको खानी छ कि छैन, भए कहाँ छ ?

काठमाडौँ ।  हाम्रा दुई नदी (सुनकोसी र सुनसरी) जसको नाममै ‘सुन’ शब्द जोडिएको छ । बझाङमा एउटा खोलाको नाम छ, सुनीगाड । रोल्पामा एउटा छहराको नाम छ, सुनछहरी । कृष्णप्रकाश श्रेष्ठको...
महावीर पुनले मेडल बिक्रीमा किन राखे ?

महावीर पुनले मेडल बिक्रीमा किन राखे ?

तत्कालीन सोभियत युनियन सरकारको सहयोगमा २०२१ सालमा वीरगन्जमा ‘कृषि औजार कारखाना’ स्थापना भएको थियो । यस कारखानाले गुणस्तरीय फलामे हलो, पेडल थ्रेसर, मकै छोडाउने मेसिन, ह्विल ब्यारो, गहुँ चुट्ने थ्रेसर,...
सम्झनाको तरेलीमा निर्मल लामा — १

सम्झनाको तरेलीमा निर्मल लामा — १

नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनका धेरैजसो नेतासँग मेरो नजिकको आइजाइ र हिमचिम न हिजो थियो, न आज छ । तैपनि मेरा एकाध भेट प्रायः सबैजसो नेतासँग भएका छन् । कसैसँग सडकका जुलुसमा,...
मौजुदा खानी तथा खनिज ऐन पुरानो भयो, नयाँको मस्यौदा कहाँ पुग्यो ?

मौजुदा खानी तथा खनिज ऐन पुरानो भयो, नयाँको मस्यौदा कहाँ पुग्यो ?

काठमाडौँ । देशको आर्थिक विकास र समृद्धिका लागि आशा र अपेक्षा गरिएको एक क्षेत्र हो, खनिज पदार्थको उत्खनन । सरकारले यस क्षेत्रमा बर्सेनि सरदर ६० करोड लगानी गर्दै आएको छ,...
राजधानीमा साप्ताहिक हाटबजारको अभ्यास : जहाँ लगेर किसानले बेच्छन् रैथाने उत्पादन

राजधानीमा साप्ताहिक हाटबजारको अभ्यास : जहाँ लगेर किसानले बेच्छन् रैथाने उत्पादन

काठमाडौँ । देशका विभिन्न जिल्लामा अझै पनि हाटबजारको लाग्ने चलन कायम छ । स्थानीयस्तरमा उत्पादित सामग्रीहरू त्यहाँ लगेर बेच्ने र आफूलाई आवश्यक पर्ने सामाग्रीहरू पनि खरिद गर्ने हाटबजारको मौलिक विशेषता...
‘तिम्री स्वास्नी र म’ का कथाकारलाई सम्झँदा...

‘तिम्री स्वास्नी र म’ का कथाकारलाई सम्झँदा...

नेपाली साहित्य क्षेत्रका चर्चित व्यक्तित्व हुन् मनु ब्राजाकी । ‘तिम्री स्वास्नी र म’ ब्राजाकीको चर्चित कथा हो । यो कथालाई शीर्षक बनाएर उनले कथासङ्ग्रह नै प्रकाशित गरे । त्यो सङ्ग्रहले...
पाका कलाकारका चित्रले इतिहासमा ठाउँ खोज्दा...

पाका कलाकारका चित्रले इतिहासमा ठाउँ खोज्दा...

यसपल्ट केही पाकी कलाकार निर्मला जोशीको बारेमा केही लेख्न संयोग मिलेको छ । आममान्छे तथा कला क्षेत्रले नै बिर्सिसकेकी कलाकार अचानक झुल्किइन् । नेपालको समसामयिक महिला कलाकारको इतिहास हेर्दा पनि...
एसियाड खेल्ने सहोदर दाजु–बहिनी भन्छन्, ‘कराते हाम्रा लागि नशा हो’

एसियाड खेल्ने सहोदर दाजु–बहिनी भन्छन्, ‘कराते हाम्रा लागि नशा हो’

काठमाडौँ । राष्ट्रको जर्सी लगाएर ओलम्पिक, एसियाली खेलकुदजस्ता ठूला प्रतियोगिता खेल्नु कुनै पनि खेलाडीको सपना हुन्छ । यसका लागि खेलाडीले वर्षौ खेल मैदानमा पसिना बगाएका हुन्छन्, निरन्तर कडा परिश्रम गर्छन्...
बाघको स्वभाव र संसार : कस्तो बाघले मानिसलाई आक्रमण गर्छ ?

बाघको स्वभाव र संसार : कस्तो बाघले मानिसलाई आक्रमण गर्छ ?

मानिसले शक्तिशाली व्यक्तिकै कथा बनाउँछ, इतिहास लेख्छ । मानिसका कथा र संस्कृतिसँग जंगलको शक्तिशाली जनावर बाघ कहिलेदेखि जोडिँदै आयो ? यसको यकिन इतिहास वा मिति पाउन सकिँदैन ।  हिन्दु...
नाटक ‘चक्र’ : घिउदेखि महीसम्म, गन्धदेखि ध्वनिसम्म...

नाटक ‘चक्र’ : घिउदेखि महीसम्म, गन्धदेखि ध्वनिसम्म...

बाहिरी दृश्य नदेखिने गरी आँखामा कालो चस्मा (वेल्डिङ चस्मा) लगाइदिएर घिउ र खुदो खुवाइयो । अन्त्यमा आँखाको चस्मा निकाल्न लगाई मही खान दिइयो र नाटक चक्र (द ह्विल) सकियो । ...
थियटरले सिकायो अभिनय, सानो पर्दाले बनायो चर्चित

थियटरले सिकायो अभिनय, सानो पर्दाले बनायो चर्चित

फिल्म र थियटरमध्ये कुन रोज्नु हुन्छ ? यस प्रश्नमा प्रायःको रोजाई फिल्म हुन्छ । किनकि नाम, दाम जो छ फिल्ममा । अभिनेता कमलमणि नेपाल भने आफू थियटर रोज्ने बताउँछन् ।...
पुष्पलाल : स्वनामधन्य क्रान्तिकारी परिव्राजक

पुष्पलाल : स्वनामधन्य क्रान्तिकारी परिव्राजक

पुष्पलाल श्रेष्ठ कुनै महत्त्वाकाङ्क्षा नराखीकनै एउटा खास राजनीतिक अभियानको अर्थात् नेपाल कम्युनिस्ट आन्दोलनको केन्द्रविन्दु बन्न पुगेका व्यक्तित्व हुन् । नेपालमा कम्युनिस्ट आन्दोलनको इतिहासको एउटा निर्णायक समयमा आफ्नो भावावेशलाई नियन्त्रण गर्न...
‘द मेल्टिङ इमोसन’ : बुढीआमा पग्लिँदै छन्...

‘द मेल्टिङ इमोसन’ : बुढीआमा पग्लिँदै छन्...

विदेश गएको छोरो फर्कने आशाले जर्जर बनेकी आमाको ‘द मेल्टिङ इमोसन’ नामक एउटा मार्मिक चित्र । यो चित्रमा स्पष्ट रूपमा बुढीआमाका आशा पग्लिँदै गरेको दृश्यावलोकन हुन्छ । फर्कन्छ भन्ने विश्वास...
अञ्जु पन्त : आवाजकी अमृततरङ्गिणी अर्थात् आवाजकी नदी

अञ्जु पन्त : आवाजकी अमृततरङ्गिणी अर्थात् आवाजकी नदी

मनकुमारी योञ्जन पन्तले माइतीघर फर्कने फुर्सदै पाइनन् । माइतीघर र उनीबीच दुःखको पहाड तेर्सियो, स्वर्गै लाग्ने माइतीघर कतै पर छेलियो ।  तेह्रथुमको छातेढुंगाकी मनकुमारीको बिहे काठमाडौं फर्पिङका जय पन्तसँग...
‘ट्रान्जिट’ : एक निर्देशकको एक मायावी अभिनेत्रीसँगको प्रेम

‘ट्रान्जिट’ : एक निर्देशकको एक मायावी अभिनेत्रीसँगको प्रेम

मञ्चको पल्लो कुनामा पर्दाभित्र स्त्री पात्र चलमलाउँछिन्, जसलाई दर्शकले छायाको रूपमा देख्न सक्छन्, यही छायापात्र मञ्चमा अर्थात् नाटक निर्देशक मानव शास्त्रीको मानसपटलमा उत्रिएपछि नाटक ‘ट्रान्जिट’को कथा अगाडि बढ्छ ।  ...
समले चिहाएको सन्ते दमाईको ‘चिसो चुह्लो’

समले चिहाएको सन्ते दमाईको ‘चिसो चुह्लो’

बालकृष्ण सम नेपाली साहित्यमा परिष्कारवादी धाराका उत्कृष्ट कवि हुन् । उनका धेरै कविता तथा नाटक राष्ट्रभक्तिले ओतप्रोत छन् । नाटक र कविता सिर्जनामा सबैभन्दा बढी कलम चलाएका समले कवितामा विधामा...
बीपीको व्यक्तित्व र व्यवहारलाई फर्केर हेर्दा...

बीपीको व्यक्तित्व र व्यवहारलाई फर्केर हेर्दा...

२०७२ वैशाखको भुइँचालोपछि विश्वश्वरप्रसाद (बीपी) कोइरालाका अनेकन् राजनीतिक एवं साहित्यिक कृतिहरू पुनः अध्ययन गर्दा उनको जीवनयात्राको सम्बन्धमा नयाँ ढङ्गले विचार गर्नुपर्ने बोध भएको थियो, ८२ वर्ष नाघेको मलाई ।  ...
नेपालमा खनिज उत्खननको नालीबेली

नेपालमा खनिज उत्खननको नालीबेली

काठमाडौँ । हरिप्रसाद तिम्सिनाको ज्ञानेश्वरस्थित घरको आँगनमा ६० किलोको क्वार्ज (स्फटिक) राखिएको छ । यो क्वार्ज उनले २०७१ सालमा संखुवासभाको सभापोखरीस्थित क्वार्ज खानीबाट ल्याएका हुन् ।  ‘त्यतिबेला मैले त्यहाँको...
पशुपन्छीका पहिचान नभएका रैथाने नस्ल कति छन् ?

पशुपन्छीका पहिचान नभएका रैथाने नस्ल कति छन् ?

काठमाडौँ । सात वर्षअघि (२०७३ सालमा) कास्की ढिकुरपोखरीका आमोद दाहालले पशुपक्षीका रैथाने नस्लको संरक्षण र संवद्र्धनका लागि परमादेशको आदेश माग गर्दै सरकारलाई विपक्षी बनाएर सर्वोच्च अदालतमा रिट निवेदन दिएका थिए...
कुसुन्डा भाषा संरक्षणका एक्ला अभियन्ता

कुसुन्डा भाषा संरक्षणका एक्ला अभियन्ता

काठमाडौँ । २०७८ सालको जनगणनाअनुसार नेपालमा सबैभन्दा कम बोलिने भाषाको सूचीमा कुसुन्डा रहेको छ । तथ्याङ्कअनुसार २३ जना वक्ता भनिए पनि कुसुन्डा भाषा लगभग लोप भएको भाषा हो । किनकि...
विश्वका चार सभ्यता, प्रभुत्व कसको ?

विश्वका चार सभ्यता, प्रभुत्व कसको ?

परम्परागत रूपमा पश्चिमी गोलाद्र्धमा प्रयोग गरिए अनुसार ‘पूर्व’ र ‘पश्चिम’ शब्दहरूले यी दुवै कुनै न कुनै रूपमा समान महत्त्वका छन् भन्ने बुझ्न सकिन्छ । यद्यपि पूर्व र पश्चिमको अवधारणा १९औँ...
प्रचण्डसँग सीताले रुँदै गरेको त्यो वाचा

प्रचण्डसँग सीताले रुँदै गरेको त्यो वाचा

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ पत्नी सीता पौडेल दाहालको बुधबार (२७ असार) बिहान निधन भयो ।  जीवनको आधा शताब्दीभन्दा बढी (५४ वर्ष दुई महिना) सीता–प्रचण्डको सहयात्रा रह्यो । २०२६ वैशाख...
सीता दाहाल भन्थिन् : मलाईभन्दा पनि उहाँलाई केही भइहाल्यो भने के होला ?

सीता दाहाल भन्थिन् : मलाईभन्दा पनि उहाँलाई केही भइहाल्यो भने के होला ?

प्रधानमन्त्री तथा नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’की जीवनसंगिनी तथा पार्टी केन्द्रीय सल्लाहकार सीता दाहालको बुधबार बिहान निधन भएको छ । वि.सं. २०११ असार २१ गते...
भीमशमशेरले कुलदेवता ‘ललितादेवी’को नाममा बनाएको क्याम्प र जग्गाको कथा

भीमशमशेरले कुलदेवता ‘ललितादेवी’को नाममा बनाएको क्याम्प र जग्गाको कथा

पछिल्लो समय चर्चामा रहेको ‘ललिता निवास जग्गा प्रकरण’को कथा राणा प्रधामन्त्री भीमशमशेर र उनका कुल देवता ‘ललितादेवी’सँग जोडिएको छ । काठमाडौं महानगरपालिका ४, बालुवाटारमा पर्ने जग्गाको कथा हो यो ।...
नेपालको सबैभन्दा ठुलो त्रिवि केन्द्रीय पुस्तकालय : जहाँ पढ्ने विद्यार्थीको भीडले कुर्सी पाउनै गाह्रो (भिडियो)

नेपालको सबैभन्दा ठुलो त्रिवि केन्द्रीय पुस्तकालय : जहाँ पढ्ने विद्यार्थीको भीडले कुर्सी पाउनै गाह्रो (भिडियो)

काठमाडौँ । नेपालको सबैभन्दा ठुलो पुस्तकालय हो, त्रिवि केन्द्रीय पुस्तकालय । काठमाडौँको कीर्तिपुरस्थित त्रिभुवन विश्वविद्यालय परिसरमा रहेको यो पुस्तकालय त्रिभुवन विश्वविद्यालयसँगै २०१६ सालमा स्थापना भएको थियो । पुस्तकालयमा सङ्कलित पुस्तकको...
निगममा कार्यकारी निर्देशक बनेपछि खड्काले कमाएका थिए १७ करोडभन्दा बढी

निगममा कार्यकारी निर्देशक बनेपछि खड्काले कमाएका थिए १७ करोडभन्दा बढी

काठमाडौँ । नेपाल आयल निगमका तत्कालीन कार्यकारी निर्देशक गोपाल बहादुर खड्का अन्ततः भ्रष्टाचारी ठहर हुँदै बिगो जफत र ९ करोड १९ लाख रुपैयाँ जरिवाना हुने फैसला भयो । असार १५...
८० को हाराहारीमा हिँड्दै गरेका कलाकारको रङसँगको ‘अन्तर्सम्बन्ध’

८० को हाराहारीमा हिँड्दै गरेका कलाकारको रङसँगको ‘अन्तर्सम्बन्ध’

भर्खरै एक ऐतिहासिक कला प्रदर्शनी नेपाल ललितकला प्रज्ञा प्रतिष्ठानको सानो कला कक्षमा भयो, ‘अन्तर्सम्बन्ध — २०८०’ नाम दिएर ।  असार ३ गते शुभारम्भ भई एक सातासम्म चलेको प्रदर्शनीमा नेपाली...
८२ वर्षअघि आजकै दिन योगमायासहित ६८ जनाले अरुण नदीमा किन फाल हाले ?

८२ वर्षअघि आजकै दिन योगमायासहित ६८ जनाले अरुण नदीमा किन फाल हाले ?

आजकै दिन अर्थात् वि.सं. १९९८ असार २२ गते एकादशी तिथिमा ६८ जनाले अरुण नदीमा जलसमाधि लिएका थिए, जसको नेतृत्व योगमाया न्यौपानेले गरेकी थिइन् । यो उनीहरूको विद्रोह थियो । ...
प्रधानमन्त्रीको अभिव्यक्तिपछि चर्चामा रहेका प्रितम सिंहले काठमाडौंमा ट्रक भित्र्याएको कथा

प्रधानमन्त्रीको अभिव्यक्तिपछि चर्चामा रहेका प्रितम सिंहले काठमाडौंमा ट्रक भित्र्याएको कथा

यतिखेर लेखक किरणदीप सन्धुद्वारा लिखित पुस्तक रोड्स टु द भ्याली : द लिगेसी अफ सरदार प्रितम सिंह इन नेपाल’ चर्चा छ । कारण, यस पुस्तकको विमोचन गर्दै प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल...
रबिन तामाङ : रक एण्ड रोलमा ‘क्रान्ति’ ल्याउने ‘इन्जिनियर’

रबिन तामाङ : रक एण्ड रोलमा ‘क्रान्ति’ ल्याउने ‘इन्जिनियर’

रबिन एण्ड द न्यु रेभोलुसनका फ्रन्टम्यान रबिन तामाङ मंगलबार बेलुका बुढानीलकण्ठ–५ चिसेनीस्थित आफ्नै घरमा मृत भेटिए । उनको शव पोस्टमार्टमका लागि त्रिवि शिक्षण अस्पताल महाराजगन्जमा लगिएको छ । पोस्टमार्टम रिपोर्टपछि...
‘गिरिजाबाबुले ‘मलाई राष्ट्रपति बनाइदेऊ’ भनेर कसैलाई कहिल्यै भन्नुभएन’

‘गिरिजाबाबुले ‘मलाई राष्ट्रपति बनाइदेऊ’ भनेर कसैलाई कहिल्यै भन्नुभएन’

काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका तत्कालीन सभापति गिरिजाप्रसाद कोइरालाको आज १०० औं जन्मजयन्ती । नेपालको राजनीतिमा उनको योगदानको चर्चा सबैजसो दलका नेताहरुले गर्ने गर्दछन् । किनकि २०४६ सालको जनआन्दोलनपछिको राजनीतिक परिवर्तनदेखि...
‘... अनि मलाई गिरिजाबाबुले राष्ट्रपतिको उम्मेदवार बनाउनुभयो’

‘... अनि मलाई गिरिजाबाबुले राष्ट्रपतिको उम्मेदवार बनाउनुभयो’

काठमाडौं । गिरिजाप्रसाद कोइरालालाई नेपाली राजनीतिमा लोकतान्त्रिक आन्दोलनको योद्धाका रुपमा चिनिन्छ । २०४६ सालको जनआन्दोलनपछिका दुई दशक नेपालको राजनीतिको केन्द्रमा रहेका उनी चार पटक प्रधानमन्त्री बने । २०६२/०६३ को जनआन्दोलनमा...
‘मान्छे मात्र होइन, भवन पनि बूढो हुन्छ !’

‘मान्छे मात्र होइन, भवन पनि बूढो हुन्छ !’

काठमाडौँ । माइतीघरबाट थोरै उत्तर लागेपछि पुरातत्त्व विभागको कार्यालय भवन आउँछ । पुरातत्त्व विभागको त्यही भवन छेउबाटै सुरु हुन्छ, सिंहदरबारको दक्षिण गेटतर्फ जाने सडक । अनि, पूर्वतर्फ सोझिएको त्यही सडकलाई समाएर...

भर्खरै