exclusive एक्सक्लुसिभ स्टोरी Unicode Converter युनिकोड Date Converter मिति रूपान्तरण
आइतबार, २३ वैशाख २०८१
search EN
ताजा लोकप्रिय
  • ताजा
  • लोकप्रिय
२४ घन्टाका ताजा अपडेट

विज्ञका कुरा

के तपाईं ग्यास्ट्रिकले हैरान हुनुहुन्छ ? बच्ने केही घरेलु उपाय

के तपाईं ग्यास्ट्रिकले हैरान हुनुहुन्छ ? बच्ने केही घरेलु उपाय

ग्यास्ट्रिकलाई मेडिकल भाषामा ‘ग्यास्ट्राइटिस’ भनिन्छ । आमाशयको भित्रको भागमा सङ्क्रमण देखिएर छाला सुन्निने रोग नै ग्यास्ट्राइटिस हो । ग्यास्ट्रिक बढ्दै गएर घाउमा परिणत भएको अवस्था अल्सर हो । यसले क्यान्सरसम्मको समस्या निम्त्याउन सक्छ । यसको ...

जलनका घटनामा परे के गर्ने ? कसरी हुन्छ उपचार ? (भिडियो)

जलनका घटनामा परे के गर्ने ? कसरी हुन्छ उपचार ? (भिडियो)

काठमाडौँ । हिउँदको सुक्खा याममा नेपालमा अधिकांश भागमा आगलागी, डढेलोको घटना बढ्ने गर्छन् । आगो तथा डढेलो निभाउने क्रममा मानिसहरू आगोले पोलेर घाइते हुन्छन् । घाइतेको प्रकृति अनुसार कतिपयले समयमा...
निःसन्तानको समस्या के हो ? कसरी जोगिने ? (भिडियो)

निःसन्तानको समस्या के हो ? कसरी जोगिने ? (भिडियो)

काठमाडौँ । पछिल्लो समय निःसन्तानको समस्या बढेको छ । ढिलो विवाह गर्ने, वैदेशिक रोजगारीमा जाने, वंशाणुगत रोगजस्ता कारणले निःसन्तान हुने समस्या बढेको हो । यस्तो समस्या समाधान गर्नका लागि चिकित्सकहरूले...
‘दिनभरि टेबुलमा बसेर काम गर्‍यो, एक्सरसाइज छैन, हड्डी कमजोर हुने नै भयो’

‘दिनभरि टेबुलमा बसेर काम गर्‍यो, एक्सरसाइज छैन, हड्डी कमजोर हुने नै भयो’

नेपाली समाजमा ढाड वा मेरुदण्डको अप्रेसन गर्नुहुँदैन, कुँजो भइन्छ, कुप्रो भइन्छ भन्ने भ्रम व्याप्त छ । यसले समाजमा हाडजोर्नी तथा मेरुदण्डका बिरामी घट्न सकेका छैनन् । चिकित्सा विज्ञानमा भइरहेको प्रविधि र...
मधुमेहको लक्षण, बच्ने उपाय र उपचार

मधुमेहको लक्षण, बच्ने उपाय र उपचार

जीवनशैली, खानपान र वंशाणगत कारण आजकाल मधुमेहका रोगी विश्वभर बढिरहेका छन् । वृद्धवृद्धा मात्र नभई युवा तथा बालबालिका समेत मधुमेहको सिकार भइरहेका छन् ।  रगतमा चिनीको मात्रा बढ्नुका साथै...
बढ्दैछ ‘ब्रेक बोन फिभर’ को जोखिम

बढ्दैछ ‘ब्रेक बोन फिभर’ को जोखिम

काठमाडौँ । ‘ब्रेक बोन फिभर’ अर्थात् ‘डेंगु’ रोग प्रत्येक प्रकोपसँगै थप घातक बन्दै गइरहेको तथ्याङ्कले देखाएको छ । कोभिड-१९ लहरको अन्त्यसँगै सन् २०२२ मा नेपालको इतिहासमा नै पहिलो पटक डेंगु सबैभन्दा घातक...
अभिभावकज्यूहरू ! बच्चाको विद्यालय शिक्षा बोझिलो होइन, सजिलो छानौँ

अभिभावकज्यूहरू ! बच्चाको विद्यालय शिक्षा बोझिलो होइन, सजिलो छानौँ

वैशाखबाट विद्यालय स्तरको नयाँ शैक्षिक सत्र सुरु हुँदै छ । विद्यालय स्तरमा अध्ययन गरिरहेका सन्तति भएका अभिभावकलाई उनीहरूको उपल्लो कक्षाका लागि विद्यालय छनोट पनि यो समयको एउटा महत्त्वपूर्ण निर्णय हो...
गर्मी याममा रोग सङ्क्रमणको जोखिम, सजगता अपनाउन चिकित्सकको सुझाव

गर्मी याममा रोग सङ्क्रमणको जोखिम, सजगता अपनाउन चिकित्सकको सुझाव

काठमाडौँ । गर्मीयाम सुरु भएसँगै मानव स्वास्थ्यमा विभिन्न किसिमका समस्या देखिन्छन् । जल तथा मौसम विज्ञान विभागका वरिष्ठ मौसमसविद् शान्ति कँडेलका अनुसार पछिल्लो समय देशभर तापक्रम बढेको छ । ‘आइतबारकै...
मानसिक स्वास्थ्य : डिप्रेसन, तनाव र चिन्ता के हुन् ?

मानसिक स्वास्थ्य : डिप्रेसन, तनाव र चिन्ता के हुन् ?

डिप्रेसन, तनाव र चिन्ता यी तीनै मानसिक स्वास्थ्य समस्या हुन् । यी तीनको बिचमा सूक्ष्म भिन्नता छ, तर यी तीन एउटै रोग होइनन् । यो नबुझेका कारण हामीले सही उपचार...
माइग्रेन : कारण, लक्षण र रोकथामका उपाय

माइग्रेन : कारण, लक्षण र रोकथामका उपाय

माइग्रेन एक प्रकारको टाउको दुख्ने रोग हो । क्रोनिक (लामो समयसम्म रहिरहने) यस रोगका लक्षण बेलाबेला बल्झिरहन्छन्, यो रोग पूर्णरूपमा निको हुन गाह्रो हुन्छ ।  टाउकाको कुनै एक भागमा...
एड्स सङ्क्रमितले पनि सन्तान जन्माउन मिल्छ ? (भिडियो)

एड्स सङ्क्रमितले पनि सन्तान जन्माउन मिल्छ ? (भिडियो)

काठमाडौँ । एड्सलाई प्राणघातक रोगका रूपमा लिने गरिन्छ । एकपटक भाइरसको सङ्क्रमण भइसकेपछि निको नहुने यो रोगका बारेमा समाजमा अझै पनि खुलेर बोल्ने वा बहस गर्न मान्छे हिचकिचाउने गदर्छन् ।...
डिप्रेसनको सिकार र ध्यान

डिप्रेसनको सिकार र ध्यान

‘आज म परलोक जाँदै छु । ...ले मलाई गत अप्रिलमा तिम्रै अगाडि शब्दबाटै मार्न प्रयास गरेको तिमीलाई थाहै छ । मानिसलाई मार्न हतियार चाहिँदो रहेनछ, शब्द पनि काफी हुँदो रहेछ...
‘दाँत माझेपछि आधा घण्टासम्म मुख कुल्ला गर्नुहुँदैन’

‘दाँत माझेपछि आधा घण्टासम्म मुख कुल्ला गर्नुहुँदैन’

नेपालमा सबैभन्दा बेवास्ता गरिने भएको मुखको स्वास्थ्य हो । पाचन प्रणालीको सुरुवाती द्वार भए पनि मुखको स्वास्थ्यबारे धेरैले ध्यान दिएको पाइँदैन । डा. पंकज पाण्डे मानिसहरु अन्तिम अवस्थामा नै...
योग र फिजियोथेरापीबिचका समानता र भिन्नता

योग र फिजियोथेरापीबिचका समानता र भिन्नता

सन् २००७ मा फिजियोथेरापी स्नातकका लागि अध्ययनका लागि भारतको राजिव गान्धी युनिभर्सिटीमा भर्ना लिएपछि फेयरवेल पार्टीमा एक जना साथीले रामदेवको योग पढ्न जान लागेको हो ? उस्तै उस्तै होइन र...
छालाको स्याहारमा सनस्क्रिनको प्रयोग कति महत्त्वपूर्ण ?

छालाको स्याहारमा सनस्क्रिनको प्रयोग कति महत्त्वपूर्ण ?

काठमाडौँ । छालाको स्याहारका लागि बच्चादेखि बुढासम्म सबै घामबाट जोगिनु राम्रो मानिन्छ । त्यसमाथि सबैभन्दा बढी घाममा देखिने अङ्गलाई त अझ धेरै जोगाउनु पर्ने चिकित्सकहरू बताउँछन् ।  शरीरका अङ्गहरूमध्ये छाला...
जाडोमा किन सुन्निन्छन् हात खुट्टाका औँलाहरु ? यसबाट कसरी बच्ने ? (भिडियोसहित)

जाडोमा किन सुन्निन्छन् हात खुट्टाका औँलाहरु ? यसबाट कसरी बच्ने ? (भिडियोसहित)

काठमाडौँ । जाडो महिनामा धेरैलाई हात खुट्टा सुन्निने समस्या हुन्छ । यो समस्यालाई धेरैले त एलर्जी भन्ने गरेका छन् ।  छालारोग विशेषज्ञ प्राध्यापक डा. धर्मेन्द्र कर्ण भन्छन् ‘जाडो महिनामा हात...
गर्भावस्थामा मानसिक अवस्थालाई सन्तुलित राख्न के गर्ने?

गर्भावस्थामा मानसिक अवस्थालाई सन्तुलित राख्न के गर्ने?

गर्भावस्था एक महत्त्वपूर्ण र संवेदनशील समय हो । शिशुलाई जन्मदिनु पूर्व एक गर्भवती महिलाले थुप्रै विषयमा ध्यान दिन आवश्यक छ । स्वस्थ बच्चा जन्माउनका लागि गर्भ रहेको मितिबाटै पारिवारिक तथा...
महिनावारीका समयमा किन ‘ब्रेस्ट पेन’ बढी हुन्छ ?

महिनावारीका समयमा किन ‘ब्रेस्ट पेन’ बढी हुन्छ ?

काठमाडौँ । महिला तथा स्त्री रोगका बारेमा सबै जना सचेत हुन अति नै आवश्यक छ । आधुनिक जीवन शैली र खानपानका कारण महिला तथा स्त्री रोग पीडितको पनि सङ्ख्या दिनानुदिन...
पशुधनलाई चिसोबाट कसरी जोगाउने ?

पशुधनलाई चिसोबाट कसरी जोगाउने ?

पुस लागेसँगै देशमा चिसो अत्यधिक बढ्दै गएको छ । यस्तो समयमा घरपालुवा जनावरलाई राम्रो हेरचाह आवश्यक पर्छ । चिसोका कारण धेरैजसो जनावरमा ज्वरो आउने, काँप्ने र कतिपय अवस्थामा गाईवस्तुको मृत्युसमेत...
‘मधुमेहपछि हुनसक्छ अन्धोपना’

‘मधुमेहपछि हुनसक्छ अन्धोपना’

काठमाडौँ । नसर्ने रोगमध्येको एक मधुमेह विश्वभरि विकराल स्वास्थ्य समस्याको रूपमा बढ्दै गइरहेको छ । नेपालमा मधुमेह रोग प्रमुख समस्या देखिएको चिकित्सकहरू बताउँछन् । नेपालमा १० लाख भन्दा धेरै मधुमेहका...
पशुमा बाँझोपनको कारण र व्यवस्थापन

पशुमा बाँझोपनको कारण र व्यवस्थापन

किसानका लागि पशुको नियमित प्रजनन निकै महत्त्वपूर्ण हुन्छ । पशुमा ढिलो आउने परिपक्वता, बाछोबिना लामो समयसम्म दूध दिने, बारम्बार हुने गर्भपतन जस्ता समस्याले प्रायः सबै जनावरको प्रजननलाई सीमित गर्दछ ।...
आफ्नो स्वास्थ्यको परीक्षण आफैँ कसरी गर्ने ?

आफ्नो स्वास्थ्यको परीक्षण आफैँ कसरी गर्ने ?

परीक्षण भन्नेबित्तिकै हामीलाई ठूलै अनुसन्धानको काम हो भन्ने लाग्न सक्छ । पहिलो परीक्षण हामी इन्द्रीयमार्फत आफैँ गरिरहेका हुन्छौँ — देख्छौँ, सुन्छौँ, चाख्छौँ, सुघ्छौँ र छाम्छौँ पनि । यिनै तरिकाद्वारा भएको...
कुखुराको उपचारमा स्थानीय जडीबुटीको प्रयोग

कुखुराको उपचारमा स्थानीय जडीबुटीको प्रयोग

पशु चिकित्सामा औषधीको धेरै महत्त्व हुने गर्छ । ग्रामीण क्षेत्रमा प्रशस्त जडीबुटी उपलब्ध हुन्छ । त्यस्ता औषधीजन्य बोटबिरुवाको उपयोगको जानकारीका कारण महँगो एलोप्याथिक औषधी कम प्रयोग गर्ने गर्दछन् ।  ...
डेंगुमान्डु !

डेंगुमान्डु !

प्रत्येक वर्ष पोस्ट मनसुन डेंगुको लहर काठमाडौँमा देखिँदै आइरहेको छ। सन् २०२१ अर्थात् गत वर्षको महामारी भन्दा अघिल्लो वर्ष पनि काठमाडौँका केही वडाहरूमा डेंगु व्यापक फैलिएको थियो।त्यो समय पोस्ट मनसुन...
खाद्यजन्य रोगबाट कसरी बच्ने ?

खाद्यजन्य रोगबाट कसरी बच्ने ?

दूषित खाना वा पेय पदार्थको सेवनबाट हुने रोगलाई खाद्यजन्य भनिन्छ । यो रोगको सङ्क्रमण ब्याक्टेरिया, परजीवी, भाइरस, विषाक्त पदार्थ (फङ्गी, इन्टरोटोक्सिन) र खानामा हुने अन्य विषाक्त रसायनले हुने गर्छ ।...
एएमआर ‘सुस्त महामारी’ कसरी रोक्ने ?

एएमआर ‘सुस्त महामारी’ कसरी रोक्ने ?

पृथ्वीको उत्पति करिब चार अर्ब वर्ष अगाडि भयो भनेर वैज्ञानिकहरुले भनेका छन् । पृथ्वी सेलाएपछि पहिलो पटक देखापर्ने जीवित प्राणीहरु भनेका सुक्ष्म जीवाणुहरू नै हुन् । यी जीवाणुहरू करोडौं वर्ष...
८० प्रतिशत मानसिक रोगी उपचार पहुँच बाहिर

८० प्रतिशत मानसिक रोगी उपचार पहुँच बाहिर

दैनिक जीवनमा आइपर्ने तनावलाई उचित व्यवस्थापन गर्न नसक्नु मानसिक समस्या हो । मानसिक समस्याले व्यक्तिको घरायसी तथा सामाजिक कार्यमा बाधा उत्पन्न गराउँछ । मानसिक समस्याले गर्दा कतिपय व्यक्तिलाई समाजमा सहज...
बालबालिकामा कुकुरको टोकाइ र स्वास्थ्य जोखिम

बालबालिकामा कुकुरको टोकाइ र स्वास्थ्य जोखिम

नेपालमा हरेक वर्ष रेबिजका कारण करिब ९ सय व्यक्तिको मृत्यु हुने गरेको छ । कुकुरको टोकाइबाट मर्नेमध्ये अधिकांश बालबालिका छन् । पशु स्वास्थ्य निर्देशनालयका अनुसार अघिकांश रेबिज भाइरस कुकुरको टोकाइबाट...
कोक्लियर प्रत्यारोपणपछि कान नसुन्नेहरू कसरी सुन्न सक्छन् ?

कोक्लियर प्रत्यारोपणपछि कान नसुन्नेहरू कसरी सुन्न सक्छन् ?

काठमाडौँ । कोक्लियर प्रत्यारोपण एउटा सानो इलेक्ट्रोनिक उपकरण हो । यसले पूर्ण रूपमा सुन्न नसक्ने व्यक्तिलाई इलेक्ट्रिकल इनर्जी बनाएर त्यसलाई दिमागसम्म पुर्‍याउने काम गर्छ ।  प्रत्यारोपण गर्दा कानको पछाडि...
टन्सिल के हो, किन हुन्छ टन्सिलाइटिस ?

टन्सिल के हो, किन हुन्छ टन्सिलाइटिस ?

काठमाडौँ । घाँटी दुख्ने विभिन्न कारणमध्ये एउटा टन्सिलाइटिस हो । काठमाडौं उपत्यकाका अस्पतालका ओपीडीहरूमा टन्सिलाइटिसकाबिरामी धेरै पुग्ने गरेको नाक, कान, घाँटी रोग विशेषज्ञहरू बताउँछन् ।  वीर अस्पतालअन्तर्गत नाक,कान,घाँटी विभागका...
मस्तिष्कघातको उपचारमा क्रान्ति : के हो इन्टरभेन्सन रेडियोलोजी पद्धति ?

मस्तिष्कघातको उपचारमा क्रान्ति : के हो इन्टरभेन्सन रेडियोलोजी पद्धति ?

काठमाडौँ । मस्तिष्कघात अर्थात् स्ट्रोकको उपचार अब टाउकोको चिरफार नगरी सम्भव छ ।  तर, अप्रेशन गर्नैपर्ने अवस्था सिर्जना भएमा के गर्ने ? यसको अर्को विकल्प पनि रहेको छ, त्यो हो...
‘टाउको चिरफार नगरी मस्तिष्कघातको उपचार नेपालमै सम्भव छ’

‘टाउको चिरफार नगरी मस्तिष्कघातको उपचार नेपालमै सम्भव छ’

काठमाडौँ । मस्तिष्कघात अर्थात् स्ट्रोक भयो भने अब टाउको चिरफार नगरी नेपालमै उपचार सम्भव रहेको चिकित्सकहरूले जनाएका छन् । न्यूरो हस्पिटल बाँसबारीका कन्सल्ट्यान्ट न्यूरो इन्टरभेन्टिस डा सुवास फुयालका अनुसार  मस्तिष्कघात...
नेपालमा किन बढ्दै छ मानसिक समस्या, के हो उपचार पद्धति ?

नेपालमा किन बढ्दै छ मानसिक समस्या, के हो उपचार पद्धति ?

पछिल्लो केही समय यता मानसिक समस्या भएका बिरामीको सङ्ख्या बढ्दो क्रममा छ । मनोचिकित्सकहरूका अनुसार सामान्यतया मानव मस्तिष्कले गर्ने विभिन्न कार्यहरू बोली, चेतना, भावना, विचार, स्मृति, स्मरण शक्ति आदि कार्यमा...
बालबालिकालाई सकेसम्म बाहिरको खाने कुरा खान नदिऔँ : विनिता पन्त, पोषणविद्

बालबालिकालाई सकेसम्म बाहिरको खाने कुरा खान नदिऔँ : विनिता पन्त, पोषणविद्

बालबालिकाको जीवन रक्षा, स्वास्थ्य तथा विकासका लागि उपयुक्त पोषण महत्त्वपूर्ण मानिन्छ । शरीरमा सन्तुलित आहारको मात्रा पुग्यो भने बालबालिका स्वस्थ रहन्छन् । राम्रो पोषण पाएका बालबालिकाहरू राम्रो सिक्न र हुर्कन...
काठमाडौँमा डेंगु फैलिइसकेपछि मात्र लार्भा खोज्ने र नष्ट गर्ने हो ?

काठमाडौँमा डेंगु फैलिइसकेपछि मात्र लार्भा खोज्ने र नष्ट गर्ने हो ?

हाल धरान र आसपासका क्षेत्रमा लामखुट्टे डेंगु फैलाउन व्यस्त रहेको देखिन्छ । डेंगु सङ्क्रमित बिरामीको सङ्ख्या थपिने क्रम पनि जारी छ । पानी पर्ने र रोकिने क्रम सुरु भएलगत्तै पानी...
समय अगावै जन्मिएको बच्चामा हुन सक्छ ‘आरओपी’ रोग

समय अगावै जन्मिएको बच्चामा हुन सक्छ ‘आरओपी’ रोग

काठमाडौं । समय अगामै जन्मिने बच्चाको आँखामा अन्धोपना ल्याउन सक्ने ‘रेटिनोपेथी अफ प्रिमेचुरिटी’ (आरओपी) रोगका बिरामी बढ्न थालेका छन् । पाटन अस्पतालमा समय अघि प्रसूति भइ जन्मिएका दैनिक सरदर १०...
हैजा अलर्ट ! खानेपानीको गुणस्तरमा विशेष चासो देखाउन जरुरी

हैजा अलर्ट ! खानेपानीको गुणस्तरमा विशेष चासो देखाउन जरुरी

केही दिनयता गर्मी बढ्दो छ । पानीको माग र उपभोग पनि ह्वात्तै बढेको छ । बाहिर खाने चलन पनि बढ्दो छ । योसँगै केही दिनयता झाडापखालाका बिरामी बढिरहेको देखिन्छ ।...
‘आमाले दूध ख्वाउँदा आसनबारे जानकार हुनुपर्छ’

‘आमाले दूध ख्वाउँदा आसनबारे जानकार हुनुपर्छ’

काठमाडौँ । नेपाल स्तनपान गराउने आमाको दर घट्दो क्रममा छ । बालरोग विशेषज्ञहरूका अनुसार स्तनपानबारे महत्त्व नबुझ्दा, दूध चुसाउने आसन नजान्दा पनि स्तनपान गराउनेहरू घटिरहेका छन् ।  सन् २०२२ मात्र...
क्यान्सर उपचारको सही तरिका

क्यान्सर उपचारको सही तरिका

करिब ३० वर्ष पहिले म चिकित्साशास्त्र अध्ययन संस्थान महाराजगञ्जमा एम.बी.बी.एस. अध्ययन गर्दा, मेरा एकजना गुरुले भन्नु हुन्थ्यो; ‘तिमीहरू यस्तो इज्जतदार पेसाको लागि अध्ययन गर्दै छौँ जसको अध्ययन पुरा गरेपछि राजा...
शिशुको शल्यक्रियाबारे भ्रम र यथार्थ

शिशुको शल्यक्रियाबारे भ्रम र यथार्थ

काठमाडौँ । गर्भावस्था अनि जन्मिसकेपछि शिशुको स्वास्थ्यमा विभिन्न खालका समस्या देखा पर्छन् । त्यस्ता नवजात शिशु तथा बालबालिकालाई कतिपय अवस्थामा शल्यक्रिया गर्नुपर्ने हुन्छ । तर अभिभावकहरु साना बालबालिकाको शल्यक्रिया गर्न...
मुख र दाँत स्वस्थ राख्न के खाने ?

मुख र दाँत स्वस्थ राख्न के खाने ?

मुख र दन्त स्वास्थ्य भनेको समग्र शरीरको स्वस्थताको एक आवश्यक पक्ष हो । स्वस्थ दाँत र गिजा राख्नाले  दाँतमा  कीरा, गिजाको रोग र अन्य दन्त समस्याहरू रोक्न मद्दत गर्छ ।  ...

भर्खरै